سخنی با سیوطی

سخنی با سیوطی

سیوطی بعد از نقل دیدگاه‌ها با مشکلی روبرو می‌شود که چگونه اگر آیه کلاله یا ربا آخرین آیه‌ها هستند آیه اکمال دین، قبل از اینها در مراسم حجه‌الوداع نازل شده است با این که تا آن زمان تمام فرایض نازل نشده بودند و دین کامل نشده بود.
آنگاه برای حل این مشکل سخنی را از ابن جریر طبری بازگو می‌کند که علت این که در مراسم حجه‌الوداع سخن از اکمال دین و اتمام نعمت است بدین جهت است که تا آن زمان امر مهمی اتفاق افتاده بود زیرا آیه‌ها برائت نازل شده بودند و دستور تخلیه مشرکان از مکه صادر شده بود حرم از لوث وجود آنها پاک شده بود حج بدون شرکت مشرکان شکل گرفته بود. به این لحاظ سخن از اتمام نعمت و اکمال دین است. سیوطی را این سخن باور آمده است! (اتقان، جلد 1، ص 91، نوع 8)
لیکن به ایشان و پیروانش می‌توان گفت دور از حقایق می‌اندیشید، زیرا اگر علت اکمال دین این مسائل مهم باشد این حوادث در سال نهم اتفاق افتاد که مشرکان بیرون رانده شدند و آیه‌ها برائت خوانده شد. چرا آیه اکمال این بعد از نزول دین آیه‌ها نازل نشده است؟ افزون بر این آیا موضوع رهبری جامعه و دین، که قوام و تحقق این فروعات به آن وابسته است کمتر از اینگونه فروعات است؟! آیا بهتر نیست بگوییم آیه اکمال این که قبل از برخی فروعات نازل شده به لحاظ اهمیت ولایت و رهبری است. اکمال دین به لحاظ فروعات دینی نیست بلحاظ تعیین مسیر و جهت رهبری و جانشینی رسول‌الله (ص) می‌باشد که در مراسم با شکوه حجه‌الوداع انجام گرفت و طرح این موضوع مهم در آن شرایط حساس مراسم بی‌نظیر و اهتمام قرآن به آن به لحاظ نقش محوری رهبری در اجرای دین و تعیین سرنوشت امت اسلامی است و اطمینان دادن به آنها که بعد از رهبر فرزانه‌ای چون رسول‌الله (ص) نگران نباشند مسئولیت این امر مهم را به عهده فرد شایسته‌ای چون علی‌بن ابی‌طالب (ع) می‌باشد.