انگیزه مرحله اول
چینش و نظم آیه‌ها از یک سو فضا و سیاق سخن را شکل می‌دهد، که در برداشت‌های متفاوت از سیاق سخن تأثیر می‌گذارد. از سوی دیگر تعیین جایگاه جمله‌ها و نظم آنها مشخص می‌کند که هر سوره‌ای چه مقدار از آیه و جمله را در بردارد. که اگر این مقدار از جمله‌ها نظم و ترتیب حاصل نشود، احتمال جابجایی و حذف آنها وجود دارد. برای تحقق این دو محور، آیه‌ها باید در عهد رسولالله (ص) و با اشراف حضرت انجام شکل گیرد. اما نظم سوره‌ها هیچ کدام از این دو ویژگی را ندارد و اگر در آن زمان هم انجام نمی‌گرفت، مشکلی پدید نمی‌آمد.
اما نظم آیات به لحاظ نقش در محتوای سخن و نیز سرفصل‌ها و پاراگراف‌ها در تحقق هدفِ: )اِنّا نَحنُ نَزَّلْنا الذِّکْرَ وَ اِنّا لَهُ لَحافظوُ‌ن( (حجر، 9) نقش دارد. ما قرآن را نازل کردیم و ما آن را از هر خطر ایمن می‌داریم. این مرحله از جمع‌آوری از اهمیت ویژه برخوردار است که باید در عهد رسولالله (ص) دارند مانند: «یا علی اَلْقُرْ‌آنُ‌خَلْفَ فَراشی فی الصُحْفِ وَ الْحریرَ وَ القَراطیس فَخُذُوهُ وَ اجمعْوا وَ لا تُضَیِعوُ‌هُ». (بحار، ج 92، ص 92 و ج 89، ص 48. اتقان، ج 1، ص 189) توضیح کوتاهی در این باره گذشت. این که قرآن در صحف و پارچه‌های ابریشمی و کاغذها بوده معلوم می‌شود نگاشته شده بوده است، گرچه سوره‌ها جدا و پراکنده بوده‌اند و مانند: «عن زَیدِ بن ثابت قُبِضَ رَسولُ اللهُ (ص) وَ لَمْ یکُنِ‌الْقُرْ‌آنُ جْمعَ فی شَیْ‌ءٍ» (اتقان، ج 1، نوع 18، ص 181)؛ «رسولالله (ص) در حالی رحلت نمودند که قرآن در چیزی جمع نشده بود» نه این که جمع‌آوری نشده بود مفاد این تعبیر این است که سوره‌های قرآن جدا جدا جمع‌آوری شده بودند در درون چیزی قرار نگرفته‌اند. و نیز: «عن زَیدِ بنِ ثابِتْ کُنّا عنْدَ رَسوُ‌لِ الله (ص) نُؤُ‌لفَ الْقُرْ‌آنَ منَ الرّ‌قاعِ» (البرهان، ج 1، ص 292. از مستدرک حاکم)؛ «در نزد رسولالله (ص) که بودیم قرآن را از پوستها جمع‌آوری می‌کردیم».
و تعبیراتی که داشت: «خُذُوا الْقُرْ‌آنَ منَ أرْبعهٍ منْ عبدِ الله بنِ مسعْودِ، سالمْ، معاذِ، وَ اُبیّ بنِ کعب» و مانند: «من جمعَ الْقُرْ‌آنَ علی عهدِ النّبی، قالَ أرْ‌بعهٌ کُلُّهْمُ منَ الأنْصارِ» که شرح آن گذشت. این شواهد به خوبی دلالت دارند که در عهد رسولالله (ص) قرآن نگاشته می‌شده است.
خدا حفظتان کند