تست شیمی

تست شیمی پیش 1 فصل اول
1) در واکنش:
  در یک گستره‏ ی زمانی و دمای معین ، با سرعت متوسط مول بر ثانیه تولید شده است . سرعت واکنش در این گستره‏ی زمانی بر حسب مول بر ثانیه کدام است؟                      
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛

متوسط - طراحی مولف

2) کدام پدیده  ی زیر با استفاده از نظریه  ی اتمی دالتون قابل توضیح و تفسیر است؟
2) برقکافت
1) ایزوتوپی
4) تبخیر مایع  ها در اثر گرما
3) آذرخش (رعد و برق)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ دالتون ، اتم را ذره‏ای تجزیه  ناپذیر و مانند یک گوی آهنی توپر می دانست . طبیعی است که هر پدیده‏ای را که به ذره‏های زیراتمی مربوط باشد نمی توانیم با نظریه‏ی اتمی دالتون توضیح دهیم .
پدیده‏ های ایزوتوپی (تفاوت در تعداد نوترون های هسته)، برقکافت (تجزیه‏ ی مواد مرکب به کمک جریان برق که جریانی از الکترون هاست ) و آذرخش (پیدایش جرقه بین ابرهای باردار) همگی به ذره  های زیراتمی مربوط می شوند.
متوسط - طراحی مولف

3) اگر اتم واقعاً همان گونه بود که دالتون تصور می کرد، کدام پیشرفت علمی زیر ممکن بود حاصل شود؟
1) پرتونگاری
2) تولید باران مصنوعی
3) ساخت بمب هسته ای
4) تولید جرقه  های رنگی در آتش بازی ها

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ هر سه پدیده  ی مورد اشاره در گزینه  های1،3 و4 به طور مستقیم به ذره  های زیراتمی وابسته  اند.
متوسط - طراحی مولف

4) در حالت پایه، اوربیتال های، ودر اتم از چه نظر با هم تفاوت دارند؟
2) جهت  گیری فضایی
1) تعداد الکترون ها
4) اسپین الکترون ها
3) سطح انرژی

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ آرایش حالت پایه‏ی اتم به صورت روبه رو است:                   
به این ترتیب ، هر یک از اوربیتال های،و دارای سطح انرژی برابر هستند. هم چنین هر کدام از آن ها در حالت پایه ی این اتم دارای یک الکترون با اسپین می باشند.
ولی به یاد داشته باشید که اوربیتال های،و به­ترتیب در امتداد محورهایx، y وz دستگاه مختصات دکارتی جهت گیری کرده  اند.
متوسط - طراحی مولف

5) تفاوت جرم دو نمک حاصل از واکنش 3/0 مول سدیم هیدروکسید با گاز کلر در گرما، مطابق معادله‏ی زیر، بر حسب گرم کدام است؟  

(جرم های اتمی بر حسب
)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ به ازای هر مول NaOH که در واکنش بالا شرکت کند، مول()و یک مول ()تشکیل می شود. بنابراین اختلاف جرم دو نمک برابر با() خواهد بود.
 
متوسط - طراحی مولف

6) چند میلی لیتر از محلول سدیم تیو سولفات برای واکنش با ید، مطابق واکنش زیر، لازم است؟
(جرم اتمی: )
 
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ 

متوسط - طراحی مولف

7) در کدام معادله‏ی زیر، انرژی مصرف شده به عنوان انرژی نخستین یونش معرفی می شود؟
1)
2)
3)
4)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ انرژی نخستین یونش مقدار انرژی لازم برای جدا کردن یک مول الکترون از یک مول اتم خنثی در حالت گازی و تبدیل آن به یک مول یون یک بار مثبت گازی است .
متوسط - طراحی مولف

8) انرژی یک اوربیتال معین در یک اتم …… بستگی دارد.
1) تنها به عدد کوانتومی اصلی
2) تنها به عدد کوانتومی فرعی
3) به هر چهار عدد کوانتومی
4) به دو عدد کوانتومی اصلی و فرعی

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ انرژی هر اوربیتال به هر دو عدد کوانتومی اصلی ،، و فرعی ،، آن وابسته است .
متوسط - طراحی مولف

9) کدام برداشت از شکل زیر درست  نیست؟

1)A وBهم  پار (ایزومر) یک  دیگر هستند.
2) با گذشت زمان ، سرعت واکنش کاهش می یابد.
3) 
4) طی واکنش ، تعداد کل مول های مواد موجود در ظرف تغییر می کند.

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ به ازای هر گوی سیاه که مصرف شده است یک گوی سفید تولید شده است . چون در طی واکنش شیمیایی اتمی از بین نمی رود می توان نتیجه گرفت که اتم های سازنده‏ی با تغییر آرایش ، فراورده‏ی را تولید کرده‏ اند. پس و هم پار هستند.
این شکل ها با فاصله ی زمانی دقیقه رسم شده‏اند. ولی می‏ بینید تعداد گوی ‏های سیاه که در دقیقه‏ی نخست به گوی‏های سفید تبدیل شده‏اند بیش از دقیقه‏ی دوم و در دقیقه‏ی دوم بیش از دقیقه‏ی سوم بوده است . بنابراین سرعت واکنش با گذشت زمان کاهش یافته است .
چون به ازای مصرف یک گوی سیاه، یک گوی سفید تولید شده است ، سرعت مصرف و سرعت تولید برابر است . هم چنین تعداد کل مول های مواد موجود در ظرف واکنش ثابت می ماند.
متوسط - طراحی مولف

10) تعداد کل زیرلایه  ها در هر تراز اصلی انرژی برابر است با:
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ تعداد زیرلایه  های هر تراز اصلی انرژی در اتم ، برابر با شماره  ی (عدد کوانتومی اصلی) آن تراز اصلی است .
متوسط - طراحی مولف

11) اگر سرعت متوسط مصرف گاز بوتان در واکنش ، در یک گستره‏­ ی زمانی برابر باشد، سرعت متوسط تولید گازبر حسب کدام است؟                                               
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ با توجه به ضریب استوکیومتری گازهای بوتان ، و کربن  دی  اکسید،، سرعت تولیدچهار برابر سرعت مصرف است : 

متوسط - طراحی مولف

12) کدام یک از دانشمندان زیر، از بنیان  گذاران نظریه‏ی عنصرهای چهارگانه است؟
2 ) ارسطو
1 ) دموکریت
4 ) لیوسیپوس
3 ) فیثاغورث

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ تالس اصل همه ی مواد را آب می دانست . هراکلیتوس می پنداشت که همه چیز از آتش ساخته شده است و آناکسیمنس بر این باور بود که همه ی مواد از هوا ساخته شده اند. آمپدوکلِس بر این سه عنصر، عنصر چهارمی یعنی خاک را نیز افزود و اعلام کرد، همه ی مواد از چهار عنصر هوا، آب ، آتش و خاک ساخته شده اند. بعدها ارسطو نیز با تفاوت هایی ، نظریه ی آمپدوکلِس را تأیید کرد. ولی به دلیل شهرت ارسطو، اغلب او را به عنوان پایه گذار نظریه‏ی عنصرهای چهارگانه می شناسند.
متوسط - طراحی مولف

13) مدل های اتمی تامسون و رادرفورد از چه نظر به هم شباهت دارند؟
1) وابستگی جرم اتم با تعداد الکترون ها
2) حرکت سریع الکترون ها در اتم
3) خنثی بودن اتم از نظر بار الکتریکی
4) پراکندگی بار مثبت در تمام اتم

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ در هر دو مدل اتمی (تامسون و رادرفورد) ، اتم خنثی است . زیرا مقدار بار الکتریکی منفی و مثبت در آن برابر است .
تامسون اعتقاد داشت که جرم اتم به دلیل وجود تعداد زیادی الکترون در آن است . در حالی که رادرفورد به درستی اعتقاد داشت بیش تر جرم اتم در هسته متمرکز است . چنان که می دانید هسته محل تجمع پروتون ها و نوترون هاست .
هم چنین در مدل اتمی تامسون ، الکترون ها در فضای ابرگونه ای با بار مثبت ، مستقر هستند. در حالی که در مدل رادرفورد، الکترون ها با سرعت زیاد، به دور هسته می چرخند. به یاد داشته باشید که در مدل اتمی رادرفورد، هسته محل تجمع تمام بار مثبت اتم است . ولی تامسون اعتقاد داشت ، بار مثبت اتم در تمام آن پراکنده است .
متوسط - طراحی مولف

14) پرتوی کاتدی را به­دلیل …… به این نام نامیده  اند.
1) دارا بودن بار منفی
2) انحراف در میدان الکتریکی به سمت قطب مثبت
3) این که از کاتد به سمت آند حرکت می کند
4) این که به جنس فلز سازنده‏ی کاتد بستگی دارد

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ پرتوی کاتدی به این دلیل به این نام نامیده شده است ، که در اثر برقراری یک ولتاژ بسیار قوی بین دو الکترود در لوله‏ی پرتوی کاتدی ، از الکترود منفی (کاتد) به سمت الکترود مثبت (آند) جریان می یابد.
توجه داشته باشید که بار منفی یک الکترود همواره دلیل بر ایفای نقش کاتد توسط آن الکترود نیست . برای نمونه در پیل الکتروشیمیایی، قطب مثبت نقش کاتد را ایفا می کند.
متوسط - طراحی مولف

15) کدام اتم در حالت پایه ، دارای بیش ترین تعداد الکترون های جفت نشده ( اوربیتال های تک الکترونی ) است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ آرایش الکترونی فسفر به صورت روبه  رو است:

در این صورت در زیرلایه  یp3، سه اوربیتال تک  الکترونی خواهیم داشت .
متوسط - طراحی مولف

16) کدام بخش از نظریه‏ی اتمی دالتون هنوز هم معتبر است؟
1) همه‏ی اتم های یک عنصر جرم یکسان دارند.
2) در واکنش های شیمیایی ، اتم ها، خود تغییری نمی کنند.
3) اتم ها نه به وجود می­آیند و نه از بین می روند.
4) ماده از ذره  های تجزیه  ناپذیری به نام اتم ساخته شده است .

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ توجه داشته باشید که در واکنش های شیمیایی اتم ها از بین نمی روند و به وجود نمی­آیند و تنها آرایش آن ها در مولکول ها تغییر می کند. ولی در واکنش های هسته  ای چنین نیست و اتم ها ممکن است به یک دیگر تبدیل شوند.
چنان­که می دانید هر عنصر به طور معمول از چند ایزوتوپ تشکیل شده است . بنابراین تمام اتم های یک عنصر جرم برابر ندارند.
هم چنین صدها ذره ی زیراتمی شناخته شده است که مشهورترین آن ها الکترون ، پروتون و نوترون هستند.
متوسط - طراحی مولف

17) سرعت واکنش کمیتی…… است و با اندازه  گیری…… واکنش دهنده  ها…… سرعت تولید…… معین می شود.
1) تجربی، نسبت مصرف، به، فراورده  ها
2) تجربی، سرعت مصرف، یا، فراورده  ها
3) نسبی، تولید، و، واکنش دهنده  ها
4) نسبی، حجم، و، غلظت

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ این جمله از متن کتاب درسی در صفحه‏ی 3 انتخاب شده است .
متوسط - طراحی مولف

18) درواکنش اتم گرم منیزیم با نیتروژن اضافی ، چند گرم منیزیم نیترید تشکیل می شود؟

 (جرم اتمی:)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ 

متوسط - طراحی مولف

19) اندازه  گیری کدام یک از ویژگی  های واکنش دهنده (ها) یا فراورده (ها) در تعیین سرعت یک واکنش شیمیایی کاربرد  ندارد؟
 2)غلظت
1) حجم
4) جرم
3) انحلال  پذیری

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ با پیشرفت واکنش ، واکنش دهنده  ها مصرف و فراورده‏ ها تولید می شوند. به همین دلیل ، حجم ، غلظت و جرم آن ها تغییر می کند. با اندازه‏گیری هر یک از این کمیت ها در زمان های مشخص ، می توان سرعت واکنش را تعیین کرد. ولی انحلال  پذیری یک ماده به مقدار آن بستگی ندارد. بنابراین با مصرف یا تولید شدن یک ماده انحلال پذیری آن تغییر نخواهد کرد و نمی توان با اندازه  گیری آن ، سرعت واکنش را تعیین کرد.
متوسط - طراحی مولف

20) معادله‏ی نمادی موازنه شده ی واکنش روبه رو کدام است؟
  هیدروژن + سدیم هیدروکسید  آب + سدیم
1) 
2)
3)
4)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ (گزینه‏ی 1) نادرست است ، زیرا فرمول شیمیایی سدیم هیدروکسید،NaOH، به اشتباه به­صورت نوشته شده است .
در (گزینه‏ی 2) نیز از ضریب کسری استفاده شده است .
در (گزینه‏ی 3) نیز فرمول شیمیایی سدیم هیدروکسید،NaOH، به اشتباه به ­صورت نوشته شده است .
متوسط - طراحی مولف

21) قدرت نفوذ کدام پرتو  بیش تر است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ چنان­که در شکل های صفحه ی 7 پیداست ، قدرت نفوذ پرتوی گاما بسیار بیش تر از دو پرتوی آلفا و بتاست . همچنین از کتاب شیمی 1 و نیز حاشیه  ی صفحه ی 15 کتاب شیمی 2 به یاد دارید که طول موج پرتوی ایکس از پرتوی گاما بزرگ تر و انرژی آن کم تر است .
متوسط - طراحی مولف

22) اگر واحد اتمی جرم ، جرم یک اتم باشد، جرم یک اتم اکسیژن و جرم یک اتم کربن به ترتیب از راست به چپ و به طور تقریبی برابر با…… و…… خواهد بود.
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ جرم اتم بر حسب یکای برابر با است . اگر جرم اتم را برابر با یک در نظر بگیریم ، در حقیقت یکای جرم اتمی را تقسیم بر چهار کرده  ایم . در این صورت جرم هر اتم بر حسب یکای جدید، جرم پیشین آن خواهد بود.
متوسط - طراحی مولف

23) کروم دارای ایزوتوپ پایدار است که جرم اتمی و فراوانی آن ها در جدول زیر آمده است . با توجه به جدول زیر ، جرم اتمی متوسط کروم کدام است؟
ایزوتوپ
جرم اتمی
درصد فراوانی
کروم

کروم

کروم

کروم

2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ نیازی به محاسبه نیست . وقتی درصد فراوانی یک ایزوتوپ خیلی بیش تر از درصد فراوانی دیگر ایزوتوپ ها باشد، طبیعی است که جرم اتمی میانگین به جرم اتمی ایزوتوپ فراوان تر نزدیک تر است .
با این حال برای این که مطمئن شوید، محاسبات زیر را مرور کنید. در این محاسبات ، درصد فراوانی ایزوتوپ ها را با نمادهای،، وو جرم های اتمی هر ایزوتوپ را با نمادهای،، و نشان داده ایم:
 

متوسط - طراحی مولف

24) یکی از راه‏های تهیه ی گاز اکسیژن در آزمایشگاه ، تجزیه‏ی گرمایی پتاسیم کلرات مطابق معادله‏ی  است . از تجزیه‏ی گرمایی نمونه‏ای از پتاسیم کلرات با خلوص، گرم گاز اکسیژن به دست آمده است . جرم پتاسیم کلرات ناخالص مصرف شده چند گرم بوده است؟  
( جرم های اتمی بر حسب
)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛

متوسط - طراحی مولف

25) شیمی دان  ها مایل‏اند سرعت کدام دسته از واکنش های شیمیایی را کاهش دهند؟
1) غذا سازی در گیاهان
2) پوسیدن مواد غذایی موجود در زباله های شهری
3) پوسیدن در و پنجره های چوبی
4) تولید زیست گاز از زباله های شهری

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ پوسیدن در و پنجره‏های چوبی فرایندی ناخواسته است که خسارت های مالی را به دنبال دارد. به­همین دلیل ، دانشمندان مایل‏اند سرعت این واکنش­ها را کاهش دهند.
متوسط - طراحی مولف

26) در واکنش در یک گستره‏ی زمانی و دمای معین ، با سرعت متوسط  مول بر ثانیه مصرف شده است . جرم   تولید شده پس از دقیقه بر حسب گرم کدام است؟             
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ چون ضریب استوکیومتری و در معادله‏ی موازنه  شده‏ی واکنش برابر است ، سرعت تولیدنیز برابر با است .

متوسط - طراحی مولف

27) رابطه‏ی قانون سرعت برای واکنش:
 
 
به ­صورت   است . اگر در دمای ثابت ، غلظت هر دو واکنش دهنده دو برابر شود، سرعت واکنش چند برابر خواهد شد؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ چون مرتبه‏ی واکنش نسبت به هر یک از واکنش دهنده‏ها برابر «1» است ، در دمای ثابت ، دو برابر شدن غلظت هر کدام از آن ها، سبب دو برابر شدن سرعت واکنش خواهد شد. به این ترتیب ، اگر غلظت هر دو واکنش دهنده هم زمان دو برابر شود، سرعت واکنش خواهدشد.
متوسط - طراحی مولف

28) انرژی هر نوار در طیف نشری یک اتم برابر با …… است .
1) انرژی یونش آن
2) تفاوت میان انرژی سطوح آغازی و پایانی در انتقال الکترون
3) انرژی لازم برای برانگیختگی اتم  
4) انرژی آزاد شده هنگام اضافه شدن الکترون به اتم

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ وقتی الکترونی با دریافت انرژی به تراز بالاتری منتقل می شود، هنگام برگشت همان مقدار انرژی را که دریافت کرده است به صورت طول موج معینی از دست می دهد. بنابراین انرژی هر نوار رنگی ( طول موج ) نشان دهنده ی تفاوت سطح انرژی تراز مبدأ و مقصد است .
متوسط - طراحی مولف

29) در واکنش:  ، در یک گستره‏ی زمانی و دمای معین ، با سرعت متوسط مول بر لیتر بر ثانیه مصرف می شود. اگر حجم ظرف واکنش برابر لیتر باشد، چند مول در مدت دقیقه مصرف می شود؟                
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛

متوسط - طراحی مولف

30) در میدان الکتریکی یکسان ، میزان انحراف پرتوی …… از پرتوی …… بیش تر است زیرا ……
1) آلفا، بتا، ذره  های آلفا سنگین تر هستند.
2) آلفا، بتا، بار الکتریکی ذره  های آلفا بزرگ تر است .
3) بتا، آلفا، ذره  های بتا بسیار سبک تر هستند.
4) بتا، آلفا، بار الکتریکی ذره  های بتا کوچک تر است .

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ در میدان الکتریکی یکسان ، میزان انحراف ذره های باردار سازنده  ی یک پرتو، با جرم آن ها رابطه  ی وارونه و با بار الکتریکی آن ها رابطه  ی مستقیم دارد. به بیان دیگر میزان انحراف با کسر رابطه  ی مستقیم دارد که در آنq بار الکتریکی ذره و   m جرم آن است . گرچه بار الکتریکی ذره  های بتا از نظر بزرگی نصف بار الکتریکی ذره های آلفاست ، ولی چون ذره  های سازنده ی پرتوی بتا ( الکترون ها ) حدود بار سبک تر از ذره  های آلفا ( هسته‏ی اتم هلیم که شامل دو پروتون و دو نوترون است ) هستند، میزان انحراف آن ها بسیار بیش تر است .
متوسط - طراحی مولف

31) با توجه به داده  های جدول زیر که به واکنش «فراورده‏ ها» در یک دمای معین مربوط می شود، مرتبه‏ی واکنش نسبت بهو به ترتیب از راست به چپ کدام است؟
سرعت واکنش پس از گذشت مدت کوتاهی از آغاز واکنش

غلظت واکنش­دهنده ­ها در آغاز واکنش

غلظت واکنش­دهنده ­ها در آغاز واکنش

شماره ­ی آزمایش

2) و
1) و
4) و
3) و

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ مقایسه‏ی سرعت واکنش در آزمایش های «1» و «2» نشان می دهد که دو برابر شدن غلظت سبب دو برابر شدن سرعت واکنش شده است . به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که مرتبه‏ ی واکنش نسبت به برابر «1» است .
مقایسه‏ی سرعت واکنش در آزمایش های «2» و «4» نیز نشان می دهد که دو برابر شدن غلظت سبب چهار برابر شدن سرعت واکنش شده است . به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که مرتبه‏ی واکنش نسبت به برابر «2» است .
متوسط - طراحی مولف

32) معادله  ی شیمیایی :

در کدام گزینه به درستی موازنه شده است؟
1) 
2)
3)
4)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ در معادله‏ی، اتم های اکسیژن موازنه نیستند.
در معادله‏ی، زیروند«2» از فرمول شیمیایی در سمت راست معادله حذف شده است .
در معادله ی، از ضریب کسری استفاده شده است .
متوسط - طراحی مولف

33) معادله‏ی موازنه شده‏ی سوختن کامل متان کدام است؟
1)

2)
3)
4)

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ فراورده  های سوختن کامل متان ،  و  هستند. (توجه داشته باشید که آب ، در دمای شعله به حالت بخار است .)
پس معادله  های و درست نیستند. در معادله  ی نیز از کوچک ترین ضرایب کسری استفاده نشده است .
متوسط - طراحی مولف

34) برای تولید پرتوی کاتدی وجود کدام مورد در لوله‏ی پرتوی کاتدی الزامی نیست؟
1) الکترودهای فلزی
2) ولتاژ بسیار بالا
3) فشار اندک گاز درون لوله
4) وجود ماده‏ی فلوئورسنت در دیواره‏ی لوله

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ پرتوی کاتدی هنگامی ایجاد می شودکه بین دو الکترود فلزی که درون یک محفظه با خلأ نسبی (فشار بسیار کم گاز)، یک اختلاف پتانسیل (ولتاژ) زیاد برقرار شود. وجود ماده‏ی فلوئورسنت در دیواره‏ی لوله ی پرتوی کاتدی باعث می شود که در اثر برخورد پرتو با آن ، لکه‏ای نورانی ایجاد شود ولی وجود آن برای تولید پرتوی کاتدی الزامی نیست .
متوسط - طراحی مولف

35) «برقکافت» یعنی: «…… به کمک جریان برق»
1) تجزیه‏ی مواد مرکب
2) تجزیه‏ی اتم به ذره‏های سازنده‏اش
3) ترکیب کردن عنصرها
4) گرم کردن مواد

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ برقکافت ، ترکیبی از دو واژه‏ی «برق» و «کافت»، به معنی شکستن با جریان برق و معادل واژه‏ی لاتین «الکترولیز» است .
عبور جریان برق از یک الکترولیت (به حالت مذاب یا محلول) را برقکافت می گویند. چنین عملی با تجزیه‏ی حلال ، ترکیب یونی  یا هر دو همراه است .
متوسط - طراحی مولف

36) برای تهیه‏ی گرم، چند مول کلسیم کلرید لازم است تا با مقادیر کافی نقره نیترات ، واکنش دهد؟

 (جرم  های اتمی بر حسب
)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛

متوسط - طراحی مولف

37) اتم عنصری در هسته‏ی خود دارایپروتون است . کدام گزینه نمی تواند تعداد نوترون های هسته‏ی آن باشد؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ تعداد نوترون های هسته ی یک اتم (به­جز چند مورد استثنایی مانند و) برابر یا بیش تر از تعداد پروتون هاست .
متوسط - طراحی مولف

38) ایزوتوپ های یک عنصر از چه نظر به هم شباهت دارند؟
2) عدد جرمی
1) فراوانی نسبی
4) خواص شیمیایی
3) دارا بودن خاصیت پرتوزایی

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ ماهیت و خواص شیمیایی یک اتم ، به تعداد پروتون های سته ی آن (عدد اتمی) وابسته است . چنان­که می دانید این عدد برای تمام ایزوتوپ های یک عنصر برابر است .
در مورد بیش تر عنصرها، ممکن است برخی ایزوتوپ ها پایدار و برخی دیگر پرتوزا باشند. در عنصر نخست جدول تناوبی عنصرها، فراوانی نسبی ایزوتوپ های پایدار بسیار بیش تر است . در عنصرهای به بعد، فراوانی نسبی ایزوتوپ های پرتوزا بیش تر است . این را نیز بدانید که پرتوهای تابش شده از ایزوتوپ های یک عنصر ممکن است با هم متفاوت باشند.
متوسط - طراحی مولف

39) جرم سدیم  هیدروکسید  لازم برای تهیه‏ی محلول   از آن کدام است؟
(جرم های اتمی بر حسب
)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ 

متوسط - طراحی مولف

40) کدام واکنش زیر از نوع جابه  جایی یگانه است؟
1)                       
                          
2)       
3)                        
                                        
4)                 
                                        

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ در واکنش، اتم مس ، جانشین اتم نقره در شده  است.
توجه داشته باشید که در واکنش جابه  جایی یگانه به طور معمول در هر سوی معادله یک عنصر و یک ترکیب وجود دارد.
واکنش های،و، به­ترتیب ، از نوع ترکیب ، سوختن و جابه  جایی دوگانه  اند.
متوسط - طراحی مولف

تست حساب دیفرانسیل

تست حساب دیفرانسیل فصل اول

 
متوسط - طراحی مولف

16) کدام یک از گزینه‏های زیر نادرست است؟
1) هر زیر مجموعه‏ی غیرتهی و از بالا کران‏دار مجموعه‏ی اعداد حقیقی، دارای کوچک‏ترین کران بالا است.
2) هر زیر مجموعه‏ی نامتناهی، بی‏کران است.
3) هر مجموعه‏ی بی‏کران، نامتناهی است.
4) هر مجموعه‏‏‏ا‏ی که عضو ابتدا و انتها داشته باشد، کران‏دار است.

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛
متوسط - طراحی مولف

36) اگر برای هر داشته باشیم، آن‏گاه کدام گزینه در مورد مجموعه مقادیر درست است؟
1) کران‏دار است.
2) دارای عضو می‏نیمم صفر است.
3) کوچک‏ترین کران بالای آن است.
4) دارای بزرگ‏ترین کران پایین  است.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی4)؛
  
با توجه به این‏‏‏‏که ، لذا جواب معادله‏‏‏‏ی  از حل معادله‏‏‏‏ی به‏‏‏‏دست می‏‏‏‏آید. بنابراین داریم:
 
بنابراین مجموعه مقادیر دارای بزرگ‏‏‏‏ترین کران پایین است.
متوسط - طراحی مولف

37) معادله‏ی چند جواب دارد؟
2)
1)
4) بی‏شمار
3)

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ از آن‏‏‏‏جایی که طرف چپ معادله، عددی صحیح است، راست معادله یعنی نیز باید صحیح باشد. پس داریم:
 
   یا   یا
متوسط - طراحی مولف

38) اگر، آن‏‏‏گاه ماکسیمم کدام است؟
 (ریاضی65-64)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی2)؛  برای اعداد نامنفی،  داریم . در نتیجه داریم:
 
متوسط - طراحی مولف

39) مجموعه جواب‏‏‏های حقیقی نامعادله‏‏‏ی  کدام است؟
 (ریاضی مرحله دوم75-1374)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی3)؛
 
 
پس مجموعه جواب نامعادله است.
متوسط - طراحی مولف

40) مجموعه‏‏‏ جواب معادله‏ی کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛
با توجه به تابع، داریم:
 
 
  
متوسط - طراحی مولف

41) اگر مجموعه‏‏‏ی دارای بزرگ‏ترین کران پایین در نباشد، آن‏‏‏گاه کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی3)؛
 
اگر، آن‏‏‏‏گاه مجموعه‏‏‏‏ی کران‏‏‏‏دار است، اما کوچک‏‏‏‏ترین کران بالا و بزرگ‏‏‏‏ترین کران پایین در ندارد.
متوسط - طراحی مولف

42) معادله‏ی چند جواب دارد؟
2) صفر
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛
 
متوسط - طراحی مولف

43) در کدام بازه مقادیر تابع با ضابطه‏‏‏ی کمتر از مقادیر تابع با ضابطه‏‏‏ی می‏‏‏باشند؟  (ریاضی-1381)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی1)؛
 
عبارت همواره مثبت است. پس نامعادله  جواب ندارد و از طرفی داریم:
 
متوسط - طراحی مولف

44) اگریک عدد حقیقی و، آن‏گاه کدام گزینه درست است؟
1) کران‏دار است و
2) کران‏دار است و
3) کران‏دار نیست و
4) کران‏دار نیست و

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی1)؛ همه‏‏‏‏ی اعضای مجموعه‏‏‏‏ی بین دو عدد صفر و یک هستند، پس کران‏‏‏‏دار است و داریم:
 
کران‏‏‏‏دار است و ماکسیمم مجموعه است.
متوسط - طراحی مولف

45) گزاره‏ی  معادل کدام گزینه است؟ (معادل «یا» و  معادل «و» است.)
1)
2)
3)
4)

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛
با توجه به این‏‏‏‏که می‏‏‏‏دانیم و هم‏‏‏‏چنین نقیض،را به تبدیل می‏‏‏‏کند، گزینه‏‏‏‏ی 2 درست است.
متوسط - طراحی مولف

46) مجموعه جواب نامعادله‏‏‏ی بازه‏‏‏ی می‏‏‏باشد. طول این بازه کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی3)؛
 

 
متوسط - طراحی مولف

47) اگر ، آن‏‏‏گاه کدام گزینه درست است؟
1) و ماکسیمم ندارد.
2)  و ماکسیمم ندارد.
3) و می‏‏‏نیمم ندارد.
4)  و می‏‏‏نیمم ندارد.

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛
 
 
بنابراین مجموعه دارای عضو می‏نیمم است و عضو ماکسیمم ندارد.
متوسط - طراحی مولف

48) کدام یک از مجموعه‏های روبه‏‏‏رو کران‏دار هستند؟
 
2)
1)
4) هیچ‏‏‏کدام
3) هر دو

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ مجموعه‏‏‏‏ی شامل تمام بازه‏هایی به‏‏‏‏صورت  و  است که  و در نتیجه این مجموعه کران‏دار نیست و از طرفی داریم: 
بنابراین که مجموعه‏‏‏‏ا‏ی کران‏دار است.
متوسط - طراحی مولف

49) اگر عددی گویا و مخالف صفر و عددی گنگ باشد، آن‏‏‏گاه کدام‏‏‏ گزینه ممکن است گویا باشد؟
 (سراسری ریاضی- 1350)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی1)؛ ممکن است گویا یا گنگ باشد. به عنوان مثال داریم:
     
بنابراین می‏‏‏‏تواند گویا باشد.
متوسط - طراحی مولف

50) اگر، آن‏گاه زوج کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ چون هر بازه‏ییک همسایگی متقارن به مرکز و شعاع است، بنابراین داریم:
 
 
 
متوسط - طراحی مولف

51) اگر، آن‏‏‏گاه مقدار کدام است؟
2)
1) صفر
4) تعریف نمی‏‏‏شود.
2)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی2)؛
 
متوسط - طراحی مولف

52) اگر عددی گنگ و عددی گویا و مخالف صفر باشد، آن‏‏‏گاه کدام گزینه حتماً گنگ خواهد بود؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛
 
گنگ و گویا است، پس  گنگ است. (برای گزینه‏‏‏‏های دیگر مثال نقض پیدا کنید.)
متوسط - طراحی مولف

53) اگرشعاع همسایگی متقارن حذوف
برابر  باشد، آن‏‏‏گاه شعاع همسایگی متقارن نظیر نامساوی  کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛
 
 
متوسط - طراحی مولف

54) کدام یک از گزاره‏‏‏های زیر نادرست است؟
1) کران‏دار است.
2) کامل است.
3) کامل نیست.
4) اشتراک مجموعه‏‏‏ی کران‏‏‏های بالا و مجموعه‏‏‏ی کران‏‏‏های پایین یک مجموعه، همواره تهی است.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی4)؛ مثال نقض: اشتراک مجموعه‏‏‏‏ی کران‏‏‏‏های بالا و کران‏‏‏‏های پایین مجموعه‏‏‏‏یبرابر است. یعنی:
 
متوسط - طراحی مولف

55) دامنه‏‏‏ی تابع کدام است؟
 (آزاد ریاضی-1381)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی3)؛

 
متوسط - طراحی مولف

56) معادله‏ی چند جواب دارد؟
2)
1)
4) صفر
3)

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ روش اول:
 
بنابراین معادله دو جواب دارد.
روش دوم: 
حاصل‏‏‏‏ضرب ریشه‏های معادله منفی است. پس معادله‏ی فوق دو ریشه‏‏‏‏ی قرینه دارد که فقط ریشه‏ی مثبت قابل قبول است.
 
در این معادله نیز دو ریشه‏ی قرینه داریم که فقط ریشه‏ی منفی قابل قبول است. بنابراین معادله‏ی دارای دو ریشه است.
متوسط - طراحی مولف

57) اگر، آن‏گاه برد تابع  شامل چند عدد صحیح  است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛
 
بنابراین مقادیر،،،، و را اختیار می‏‏‏‏کند.
متوسط - طراحی مولف

58) دامنه‏ی تعریف تابع  کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛
 
متوسط - طراحی مولف

59) کدام‏‏‏یک از گزاره‏‏‏های زیر نادرست است؟
1) برای هر حقیقی عدد صحیح وجود دارد به طوری که.
2) اگر و آن‏گاه عدد طبیعی وجود دارد که.
3) برای هر عدد حقیقی عدد طبیعی وجود دارد که.
4)کوچک‏ترین عدد گویایی که از تمام اعضای مجموعه ی  بزرگ‏‏‏تر باشد، وجود ندارد.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی3)؛ برای عدد حقیقی عدد طبیعی وجود نداردکه. صورت صحیح گزاره به شکل زیر است:
«برای هر عدد حقیقی، عدد طبیعی وجود دارد به‏‏‏‏طوری‏‏‏‏که است.»
متوسط - طراحی مولف

60) متغیر به گونه‏‏‏ای انتخاب شده است که برای هر عدد طبیعی  داریم. کدام‏‏‏یک از مجموعه‏‏‏های زیر مقادیر را مشخص می‏‏‏کند؟
1)
2)
3)
4)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی1)؛ به ازای هر داریم:
 
متوسط - طراحی مولف

61) اندازه‏ی اضلاع مثلث قائم‏‏‏الزاویه‏ای،و می‏‏‏باشد. طول چند ضلع مثلث عدد اصم است؟
2)
1)
4) صفر
3)

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛

 
 
متوسط - طراحی مولف

62) نمودار تابع کدام است؟

2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی2)؛
 و
 
 
متوسط - طراحی مولف

63) اگر عددی گنگ باشد، آن‏‏‏گاه کدام گزینه همواره گنگ است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی4)؛  عددی گنگ است پس نیز گنگ می‏‏‏‏باشد، زیرا در غیر این‏‏‏‏صورت عددی گویا می‏‏‏‏شود که تناقض است در نتیجه عددی گنگ است.
دلیل رد سایر گزینه‏‏‏‏ها:
(گزینه‏‏‏‏ی1): 
(گزینه‏‏‏‏ی2): 
(گزینه‏‏‏‏ی3): 
متوسط - طراحی مولف

64) چند عدد حقیقی وجود دارد که به ازای هر مقدار طبیعی، در رابطه‏ی صدق می‏‏‏کنند؟
2) بی‏شمار
1) صفر
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛
 
چون رابطه به ازای هر برقرار است، داریم:
 
  یا یا
در نتیجه سه عدد حقیقی وجود دارند که برای هر مقدار طبیعیدر رابطه‏ی مورد نظر صدق می کنند.
متوسط - طراحی مولف

65) مقدار مساحت ناحیه‏ی محدود به نمودار معادله‏ی   و محورها برابر کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛
    و  
 

متوسط - طراحی مولف

66) مجموع جواب‏های معادله‏یدر بازه‏ی  کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛
  
بنابراین جواب‏های معادله در بازه‏ی عبارت‏اند از  که مجموع این ده عدد برابر است با:
 
متوسط - طراحی مولف

67) کدام مجموعه‏ی زیر کران‏دار نیست؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ چون پس کران‏‏‏‏دار نیست. بقیه‏ی گزینه‏‏‏‏ها هم‏‏‏‏گرا و در نتیجه کران‏‏‏‏دار هستند.
متوسط - طراحی مولف

68) اگریک همسایگی متقارنبه شعاع  و  یک همسایگی متقارن محذوف  به شعاع باشد، آن‏گاه کدام گزینه درست است؟
1) یک همسایگی متقارن و غیر محذوف  به شعاع است.
2) یک همسایگی متقارن و محذوف  به شعاع است.
3) یک همسایگی متقارن و محذوف  به شعاع است.
4) یک همسایگی متقارن و غیر محذوف  به شعاع است.

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ اشتراک دو همسایگی متقارن یک عدد، یک همسایگی  متقارن است که شعاع آن، برابر شعاع همسایگی کوچک‏‏‏‏تر می‏‏‏‏باشد و اجتماع آن دو، یک همسایگی متقارن است که شعاع آن، برابر شعاع همسایگی بیش‏تر می‏‏‏‏باشد. وقتی یکی محذوف باشد، اشتراک نیز محذوف است ولی اجتماع غیر محذوف می‏‏‏‏باشد.
متوسط - طراحی مولف

69) اگر  به ترتیب می‏نیمم و ماکسیمم مجموعه‏‏‏ی  باشند، آن‏‏‏گاه  کدام است؟
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی1)؛ به ازای، مقدار یک عدد صحیح می‏‏‏‏شود، پس داریم:
 
متوسط - طراحی مولف

70) اگر، آن‏‏‏گاه کدام گزینه همواره درست است؟
 (تجربی مرحله دوم- 1363)
2)
1)
4)
3)

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏ی2)؛
  هم علامت هستند.
چون و هم علامت هستند، پس حاصل تقسیم آن‏‏‏‏ها همواره مثبت است، یعنی.
متوسط - طراحی مولف

تست انگلیسی

تست انگلیسی با پاسخ تشریحی
تست انگلیسی پیش 1 درس اول

1)  ……… means physically strong and well.
1) Excellent
2) Healthy
3) Injured
4) Subordinate

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «healthy» به معنی ( سالم، تندرست)
آسان - طراحی مولف

2) Reza can’t go out ……… he’s sick.
1) although
2) in spite of
3) because
4) while

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ پس از «because» به معنی (چون، زیرا) جمله به کار می‏رود و دلیل را بیان می‏کند.
آسان - طراحی مولف

3)  He ………  his coat up off the floor.
1) weighed
2) linked
3) compared
4) picked

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ «pick up» به معنی (برداشتن، بلندکردن)
آسان - طراحی مولف

4)  When I ……… the book, I’ll lend it to you.
1) finished
2)finish
3) will finish
4) am finishing

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ جمله‏ی دوم به زمان آینده نوشته شده، بنابراین، پس از کلمه‏ی ربط زمانی باید زمان حال به کار رود.
آسان - طراحی مولف

5) "When did you finish your homework?"
"I did it while you ……… to the radio."
1) have listened
2) listened
3) have been listening
4) were listening

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ قبل از «while» گذشته ساده به کار رفته، بنابراین، پس از آن گذشته استمراری پاسخ درست می‏باشد.
متوسط - طراحی مولف

6)  Nuclear waste is currently being ……… close to the town.
1) followed
2) brushed
3) summarized
4) stored

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ «store» به معنی (ذخیره کردن، انبارکردن)
متوسط - طراحی مولف

7) Did the man ask him ……… he wanted to go by air or by bus?
1) that
2) what
3) whether
4) which

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ چون منظور انتخاب یکی از دو مورد است، «whether» پاسخ درست می‏باشد.
متوسط - طراحی مولف

8) I didn’t like him ……… my things without ……… .
1) borrowing/ asking
2) to borrow/ to ask
3) that borrow/ask
4) borrow/ he asked

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ پس از «like» به معنی (دوست داشتن، خوش آمدن) هم «مصدر» و هم «اسم مصدر» به کار می‏رود. – در ضمن، پس از «without» به معنی (بدون) که حرف اضافه می‏باشد نیز فعل به شکل اسم مصدر (ing + فعل) به کار می‏رود.
متوسط - طراحی مولف

9) The phone rang just ……… I got into my bath.
1) as
2) since
3) whether
4) because

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ دو عمل هم زمان در گذشته را با «as» و «just as» به یک‏دیگر مربوط می‏کنیم.
متوسط - طراحی مولف

10)  The government said it was ……… concerned about the situation.
1) normally
2) deeply
3) regularly
4) probably

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «deeply» به معنی (عمیقاً، خیلی زیاد)
متوسط - طراحی مولف

11)  As you know, we use our ……… to bend our arms and legs.
1) toes
2) practice
3) muscles
4) competition

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «muscles» به معنی (ماهیچه‏ها)
متوسط - طراحی مولف

12)  Don’t cook anything special- a sandwich will be ……… .
1) healthy
2) fine
3) extra
4) material

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «fine» به معنی (قابل قبول، مناسب)
متوسط - طراحی مولف

13) I feel very ……… to be part of such a successful organization.
1) proud
2) better
3) selfish
4) amused

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «proud» به معنی (مغرور، مفتخر)
متوسط - طراحی مولف

14) Did you write this story on your own?
1) by the help of someone else
2) incidentally
3) attentively
4) with no-one else helping you

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ «on your own» به معنی (به تنهایی) می‏باشد، بنابراین تعریف گزینه‏­ی 4 به معنی (بدون این که شخص دیگری به شما کمک کند)معادل آن می‏باشد.
متوسط - طراحی مولف

15)  The trees were ……… in the wind.
1) searching
2) lifting
3) bending
4) blowing

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «bend» به معنی (خم شدن، خم کردن)
متوسط - طراحی مولف

16) Parents try to protect their children ……… danger as far as possible.
1) about
2) from
3) of
4) for

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ پس از «protect» به معنی (محافظت کردن، مراقبت کردن) دو حرف اضافه «from» و «against» به کار می‏بریم.
متوسط - طراحی مولف

17) She couldn’t change the tire unless someone ……… her.
1) helps
2) helped
3) is helping
4) will help

پاسخ:
 گزینه‏ی2)؛ «unless» به معنی (مگر این که، جز این که) کلمه‏ی ربط زمانی می‏باشد و چون قبل از آن فعل گذشته          «couldn’t change» به کار رفته، پس از آن نیز باید فعل گذشته داشته باشیم.
متوسط - طراحی مولف

18) He found it increasingly difficult to read, ……… his eyes were failing.
1) since
2) for
3) as
4) while

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «for» در بیان دلیل به کار می‏رود. – در وسط جمله به کار رفته و قبل از آن «کاما» یا «-» می‏گذاریم.
متوسط - طراحی مولف

19)  I like to stay in shape, so I go swimming ……… I can.
1) as often as
2) while
3) since
4) so often as

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ تساوی در جملات مثبت با فرمول (as……as) بیان می‏شود.
متوسط - طراحی مولف

20) ……… there were no buses we had to take a taxi.
1) As
2) When
3) For
4) While

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ چون بیان دلیل مورد نظر است،«as» پاسخ درست می‏باشد.
متوسط - طراحی مولف

21) Keep ……… until you get to the church and then turn left.
1) to go
2) go
3) has gone
4) going

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ پس از «keep» به معنی (به کاری ادامه دادن) فعل «ing»دار درست است.
 اسم مصدر + Keep(on) (= continue)
متوسط - طراحی مولف

22) It was time for the film ……… .
1) that begin
2) begins
3) to begin
4) began

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ با توجه به فرمول «It's time …» که در زیر می‏بینید، «مصدر» پاسخ درست می‏باشد.
. …+ مصدر+ یک اسم یا ضمیر مفعولی  It's time + for +It's time for us to eat lunch.
متوسط - طراحی مولف

23)  ……… means healthy, especially because you exercise regularly.
1) Flexible
2) Straight
3) Fit
4) Hardworking

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «fit» به معنی ( سالم، تندرست)
متوسط - طراحی مولف

24)  Deeply means ……… .
1) very much
2) very excellent
3) so large
4) so famous

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «very much» به معنی (خیلی زیاد)
متوسط - طراحی مولف

25)  Food which has been produced or collected recently and has not been frozen, dried, etc. is called ………  food.
1) fresh
2) excellent
3) extra
4) repetitive

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «fresh» به معنی (تازه، شاداب)
متوسط - طراحی مولف

26) Ali is ……… student in my class.
1) cleverer
2) the cleverest
3) the most clever
4) more clever than

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛  عبارت «in my class» در آخر جمله به ما می‏گوید که در جای خالی به صفت/ قید عالی (برترین) نیاز داریم. – قبل از صفات/ قیود عالی از حرف تعریف معین «the» استفاده می­شود، بنابراین، گزینه‏ی3 درست است.
متوسط - طراحی مولف

27) The book ……… has a chapter on grammar.
1) also
2) too
3) as well
4) either

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «has» در این جمله فعل اصلی است، بنابراین، قید «also» به معنی (هم­چنین) قبل از آن به کار می‏رود.
متوسط - طراحی مولف

28) I’m tired and ……… I’m in such a bad mood.
1) that’s why
2) for this
3) the reason is
4) that is because

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ در بیان دلیل در اول جمله «this is / that's why … .» به کار می‏رود.
متوسط - طراحی مولف

29)  The stolen car was abandoned when it ran out of ……… .
1) fuel
2) road
3) chemicals
4) nutrients

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «fuel» به معنی (سوخت)
متوسط - طراحی مولف

30)  "Able to bend or move easily without breaking" is a definition for the word ……… .
1) physical
2) aerobic
3) flexible
4) regular

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «flexible» به معنی (قابل انعطاف)
متوسط - طراحی مولف

31) ……… I was waiting for the bus, snow began to fall.
1) Because
2) Where
3)While
4)Although

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ وقتی پس از «while» گذشته‏ی استمراری به کار می‏بریم ، جمله‏ی دیگر گذشته‏ی ساده می‏باشد.
متوسط - طراحی مولف

32) Afshin's father wants him to get home before it ……… dark.
1) got
2) gets
3) getting
4) will get

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ قبل از «before» زمان حال «wants» به کار رفته، بنابراین، پس از آن نیز باید زمان حال داشته باشیم. بنابراین، گزینه­ی 2 پاسخ درست است.
متوسط - طراحی مولف

33) How about ……… to France for your holidays?
1) to go
2) go
3) going
4) went

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ پس از «What / How about …?» فعل «ing»دار یا اسم یا عبارت اسمی به کار می‏رود.
How about a cup of tea?
متوسط - طراحی مولف

34) The child always cries when her mother ……… out of the house.
1)went
2) had gone
3) goes
4) will go

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «when» کلمه‏ی ربط زمانی است و دو جمله هم زمان را به یک‏دیگر مربوط می‏سازد. قبل از «when» زمان حال به کار رفته، بنابراین، پس از آن نیز باید جمله به زمان حال باشد.
متوسط - طراحی مولف

35) We watched TV all evening as we had nothing better to do. In this sentence "as" means …… .
1) since
2) while
3) when
4) in such a way

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «as» در جمله‏ی مورد بحث معادل «since» به معنی (چون­که، زیرا) می‏باشد.
متوسط - طراحی مولف

36) Shake the bottle before you ……… the medicine.
1) take
2) took
3) will take
4) are taking

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ قبل از کلمه‏ی ربط «before» جمله‏ی امری داریم، بنابراین، پس از آن باید جمله به زمان حال به کار رود. بنابراین، گزینه‏ی1 درست است.
متوسط - طراحی مولف

37)  She needs all the love and ……… we can give her.
1) joints
2) support
3) stretch
4) nutrients

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «support» به معنی (کمک، حمایت)
متوسط - طراحی مولف

38)  According to the newspaper, the passenger in the car escaped with minor ……… .
1) increases
2) muscles
3) injuries
4) exercises

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «injuries» به معنی (جراحات، زخم‏ها)
متوسط - طراحی مولف

39) ……… he grew older, his temper improved. (his temper got better every year)
1) As
2) When
3) Since
4) Whether

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ دو عمل متغیر یا در حال پیشرفت را با «as» به یک‏دیگر مربوط می‏کنیم.
متوسط - طراحی مولف

40) ……… women were not supposed to be novelists, she took the name George Eliot.
1) When
2) As
3) While
4) For

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «as» به معنی (از آن‏جایی­که، چون) اکثراً در اول جملات و در بیان دلیل به کار می‏رود.
متوسط - طراحی مولف

41)  A healthly diet should provide all your essential ……… .
1) nutrients
2) programs
3) exercises
4) partners

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «nutrients» به معنی (موادِ مغذّی)
متوسط - طراحی مولف

42) ……… you win or you lose, we shall respect the democratic process.
1) As
2) While
3) Since
4) Whether

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ فرمول «whether…or…» به ما می‏گوید هیچ یک از این دو مورد اهمیتی ندارد، به هر حال نتیجه فرقی نمی‏کند.
متوسط - طراحی مولف

43) I didn’t know ……… him or not.
1) if that I should help
2) to help
3) whether to help
4) if to help

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ پس از «whether» از مصدر استفاده می‏شود و انتخابی بین دو مورد را بیان می‏کند.
متوسط - طراحی مولف

44)  If someone loses ………, they become lighter and thinner.
1) weight
2) activity
3) vessels
4) muscles

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «weight»  به معنی (وزن، سنگینی)
متوسط - طراحی مولف

45)  She’s been having a lot of ……… with her boss recently.
1) practice
2) pride
3) trouble
4) explanation

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «trouble» به معنی (زحمت، دردسر، مشکل)
متوسط - طراحی مولف

46)  We can no longer have confidence in the quality of the air we ……… .
1) pollute
2) breathe
3) require
4) complete

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «breathe» به معنی (نفس کشیدن)
متوسط - طراحی مولف

47) We saw Ali go by while we ……… for you.
1) had waited
2) are waiting
3) have waited
4) were waiting

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ «while» کلمه‏ی ربط زمانی می‏باشد و چون قبل از آن جمله به زمان گذشته می‏باشد، طبق قانون تطابق زمان‏ها، جمله‏ی پس  از «while» نیز باید گذشته باشد. – زمان گذشته استمراری پاسخ درست می‏باشد.
دشوار - طراحی مولف

48) What ……… when I knocked at the door?
1) you were doing
2) have you done
3) you did
4) were you doing

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ «when» کلمه‏ی ربط زمانی است، بنابراین، طبق قانون تطابق زمان‏ها دو جمله‏ی هم زمان را به یک‏دیگر مربوط می‏کند. جمله پس از «when» به زمان گذشته است، بنابراین، طبق دستور، جمله قبل از آن نیز باید گذشته باشد. به خاطر داشته باشید که جمله با «what» شروع شده و پس از آن باید جمله به شکل سوالی نوشته شود.( دلیل نادرستی گزینه‏های 1و3)
دشوار - طراحی مولف

49) I’ve discovered a brilliant way ……… paper!
1) for saving
2) of saving
3) that save
4) which saved

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ پس از «way» یا بلافاصله «مصدر» و یا ابتدا حرف اضافه «of» و سپس فعل «ing»دار به کار می‏بریم.
دشوار - طراحی مولف

50) It is not necessary for you all ……… .
1) that come
2) coming
3) come
4) to come

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ با توجه به فرمول کاربرد «it» در آغاز جملات، «مصدر» پاسخ درست می­باشد.
 (یک اسم یا ضمیر مفعولی + for +) صفت + فعلbe +  It
. … + مصدر +
دشوار - طراحی مولف

51) She did what the doctor said and got ……… .
1) good
2) the best
3) well
4) goodly

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ در بیان سلامتی شخص از «well» استفاده می‏شود.- در این کاربرد، «well» صفت است، نه قید.
مثال:
A: How are you?
B: Very well, thank you.
دشوار - طراحی مولف

52) Don't make any noise while your father …… .
1) has slept
2) is being asleep
3) is sleeping
4) was asleep

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ قبل از کلمه‏ی ربط «while» جمله امری داریم، بنابراین، پس از آن جمله باید به زمان حال باشد. گزینه‏های 1 و 3 هر دو به زمان حال می‏باشند، ولی با توجه به معنی کلی جمله، زمان حال استمراری درست است.
دشوار - طراحی مولف

53) I'll tell you nothing unless you ……… me the truth.
1) would tell
2) should tell
3) tell
4) would have told

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ قبل از «unless» جمله زمان آینده است، بنابراین، پس از آن جمله باید به زمان حال باشد.
دشوار - طراحی مولف

54) Stay here till the lights ……… green.
1) will turn
2) turned
3) turn
4) turns

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ قبل از کلمه­ی ربط زمانی «till» جمله امری داریم، بنابراین، پس از آن زمان حال به کار می‏بریم.
دشوار - طراحی مولف

55)  ……… we were coming to school, we saw an accident.
1) As
2) Whether
3) Since
4) For

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ دو عمل هم زمان را با «while» یا «as» مربوط می‏کنیم.
دشوار - طراحی مولف

56) You’ll find me here at ……… of the day.
1) any hour
2) any hours
3) some hours
4) some hour

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ «any» به معنی (هر) در جملات مثبت کاربرد دارد.
any = every
It's a very simple test – any fool could pass it.
توجه داشته باشید که در این حالت پس از «any» اسم قابل شمارش مفرد به کار می‏بریم.
دشوار - طراحی مولف

57)  When you breathe in, your ……… fill with air.
1) joints
2) muscles
3) lungs
4) seasons

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «lungs» به معنی (شش‏ها)
دشوار - طراحی مولف

58) Come and see me when you ……… your dinner.
1) have had
2) have have
3) had had
4) had have

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ قبل از کلمه‏ی ربط زمانی جمله‏ی امری داریم، بنابراین، پس از کلمه‏ی ربط باید زمان حال داشته باشیم. «have had» زمان حال کامل و پاسخ درست می‏باشد.
دشوار - طراحی مولف

59) The number of taxis in this city ……… since the beginning of the year.
1) increased
2) has increased
3) is increasing
4) have increased

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ پس از «the number of» اسم قابل شمارش جمع ولی فعل «مفرد» به کار می‏رود. – در ضمن، فرمول (رأس زمان + since) نشانه‏ی کاربرد فعل «ماضی نقلی» است. بنابراین، گزینه‏ی 2 که زمان ماضی نقلی مفرد است، پاسخ درست می‏باشد.
دشوار - طراحی مولف

60) That soup smells ……… . -what’s in it?
1) well
2) awfully
3) interesting
4) delicious

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ پس از «smell» به معنی (بوی چیزی دادن) صفت به کار می‏رود. ( دلیل نادرستی گزینه‏های1و2)
گزینه‏ی 3 به معنی (جالب، جالب توجه) مفهوم مناسبی به کل جمله نمی‏دهد. بنابراین، گزینه‏ی4 به معنی ( لذیذ، خوش‏مزه) درست است.
دشوار - طراحی مولف

تست عربی

تست عربی
عربی 1 درس اول تا پنجم
1)  ما هو المبتدأ فی عبارة «تلک َ المعلّمةُ شاعرةٌ ایضاً»؟
2) تلک َ
1) تلک َ المعلّمةُ
4) شاعرةٌ
3) المعلّمةُ

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ اولین اسم در جمله‏ی اسمیه معمولاً مبتدا است ، لذا در عبارت مطرح شده ، «تلک » مبتدا و «شاعرة» خبر است .
مبتدا معمولاً معرفه و خبر معمولاً نکره می­آید. (تلک ، شاعرة)
آسان - طراحی مولف

2)  ما هو ضمیر المناسب للفراغ؟ «…… تعلّم الطّالبات ِ.»
2) هی
1) هو
4) انتم
3) أنت ِ

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «تعلّم » می تواند فعل مضارع صیغه 4 و 7 باشد و ضمیر مناسب آن «هی » و «انت َ» است .
آسان - طراحی مولف

3)  ما هو الخبر فی الجملة التالیة؟ «فالله ُ خیر حافظاً و هو ارحم الرّاحمین َ.»
2) ارحم
1) حافظاً
4) هو ارحم الرّاحمین َ
3) الله ُ

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ عبارت مذکور دارای دو مبتدا و دو خبر است : مبتدا: الله ُ و هُوَ / خبر: خیرٌ و اَرْحَم ُ
آسان - طراحی مولف

4)  ما هو الصحیح لکلمة «جنّتان »؟
2) اسم ، مثنی ، مذکر، نکرة
1) اسم ، مثنی ، مؤنث ، نکرة
4) اسم ، جمع مؤنث ، نکرة
3) اسم ، جمع تکسیر، معرّف

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ «تـ» در «جنّتان » علامت تأنیث و « ا » علامت مثنی است .
آسان - طراحی مولف

5)  عیّن الخطأ؟
1) هن ّ: ضمیر منفصل للغائبات  
2) هن ّ: ضمیر متصل للغائبات  
3) هم : ضمیر منفصل للغائبین  
4) هم : ضمیر متصل للمخاطبین

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ ضمیر متّصل للمخاطبین َ کُم ْ
آسان - طراحی مولف

6)  ما هو حرف الزّائد فی الکلمات التالیة علی التّوالی؟ «یصادق، یُکرمون، یکرّم .»
1) أ ، ا ، ا  
2) ا ، ا ، تکرار الرّاء  
3) ا ، أ ، تکرار الرّاء  
4) تکرار الالف ، أ ، تکرار الرّاء

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ هر سه فعل ذکر شده مضارع است ، لذا آن را به ماضی تبدیل می کنیم و به بررسی حرف زاید آن می پردازیم ، چراکه ملاک حروف اصلی و زاید اولین صیغه ماضی است : صادَق َ أکْرَم َ کَرَّم َ
حروف زاید به ترتیب عبارت­اند از: ا، أ، ر
آسان - طراحی مولف

7) کیف تکون الجملة التالیة مع الضمیر المفرد المؤنث المخاطب؟ «نحن لا نشرب الماء بارداً.»
1) انت َ لا تشرب ُ الماء بارداً.  
2) انت َ ما شربت َ الماء بارداً.
3) انتن َّ لا تشربْن َ الماء بارداً.  
4) انت ِ لا تشربین الماء بارداً.

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ ضمیر مفرد مؤنث مخاطب ، «انت ِ» است و چون فعل عبارت مضارع است ، لذا فعل «لاتشربین» با صیاغ جمله­ هماهنگ است چون در گزینه­ی 2 فعل ماضی و مذکر است ، نادرست می­باشد.
آسان - طراحی مولف

8)  ای ّ جمع مفرده ُ خَطَأٌ؟
2) المتّقینالمتّقی
1) امثالمثل
4) عیوبعیب
3) صالحات صالح

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ «صالحات » جمع مؤنث سالم است ، لذا مفردش اغلب مؤنث می­آید: صالحاتصالحة.
آسان - طراحی مولف

9)  ما هو المناسب للفراغ؟  «الله ُ یعلم و... لا تعلمون َ.»
2) انت َ
1) انتم
4) انت ِ
3) هم

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ با توجه به این که پس از جای خالی ، فعل مضارع صیغه‏ی جمع مذکر مخاطب (للمخاطبین ) قرار دارد و ضمناً خبر می باشد، جای خالی نیز باید هماهنگ با آن باشد یعنی ضمیر جمع مذکر مخاطب (انتم ) که به عنوان مبتدا می­آید.
آسان - طراحی مولف

10)  ما هو مرادف لکلمة «مجادلة»؟
2) جِدال
1) تُجادل
4) جادِل
3) جَدَل

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ مصدر دیگر مفاعلة عبارت است از: فِعال ، بنابراین «مجادلة» با «جدال » مترادف است .
آسان - طراحی مولف

11)  عیّن الصحیح فی  اِعراب «أنا» فی عبارة «أَنَا بانتظارِک َ قَبْل َ غروب ِ الشمس ِ».
2) مبتدأ و منصوب
1) خبر مؤخر و مرفوع
4) مبتدأ و مرفوع
3) خبر مقدم و مرفوع

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛  أنا     بانتظارک  ) م . مرفوع  خ . محلاً مرفوع(
 قبل َ غروب الشّمس .
                           
آسان - طراحی مولف

12)  کم اسماً فی العبارة التالیة؟ «یا سابغ َ النّعم یا دافع َ النّقم یا نورَ المستوحشین َ فی الظُّلَم صل ِّ عَلی مُحمّدٍ وَ آل ِ مُحمّدٍ.»
2) تسعة
1) سبعة
4) ثمانیة
3) عشرة

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ اسم ها در جمله عبارت‏اند از: سابغ ، النّعم ، دافع ، النّقم ، نور، المستوحشین ، الظُّلم ، محمّد، آل ، محمّد
آسان - طراحی مولف

13)  ضَع ْ فی الفراغ الفعل َ المناسبَ. «تعاهَدوا أمْرَ الصّلاةِ و حافِظوا علیها و اسْتَکْثِروا منها و … بها.»
2) تَقَرَّبْن َ
1) تَقَرَّبُوا
4) تَبَعَّدْن َ
3) تَبَعَّدُوا

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ جای خالی باید هم از نظر لفظ (جمع مذکر مخاطب ) و هم از نظر معنی با فعل های دیگر هماهنگی داشته باشد.
آسان - طراحی مولف

14)  ما هو غیرالمناسب للفراغ؟ «هو …… الضیوف .»
2) یری
1) یُکرم ُ
4) إسْتَقْبَل َ
3) یفوح ُ

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ ترجمه‏ی فعل ها:  1) گرامی می دارد 2) می بیند 3) پخش می­شود 4) استقبال کرد
ترجمه­ی عبارت : «او …… مهمانان را».
آسان - طراحی مولف

15)  کَم ْ فعلاً مزیداً فی  جملة؟ «الیوم َ اَکْمَلْت ُ لکم دینَکُم ْ و اَتْمَمْت ُ علیکم نعمتی و رَضیت ُ لکم الاسلام َ دیناً»
2) واحد
1) اربعة
4) ثلاثة
3) اثنان

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ اَکْمَلْت ُ و اَتْمَمْت ُ هر دو ثلاثی مزید و در باب «افعال » هستند. فعل «رَضیت ُ» ثلاثی مجرد است .
آسان - طراحی مولف

16)  کیف تکون جملة الی صیغة المفرد؟ «هذِه ِ أخْبارٌ مُهِمّةٌ»
2) هذه خبر مهم .ّ
1) هذه خبر مهمّة.
4) هذا خبر مهم ّ.
3) هذا خبر مهمّة.

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ «اَخبار» جمع مکسّرِ «خبر» و مذکر است ، لذا مبتدا و صفت آن نیز باید مذکر بیاید: هذا خبرٌ مهم ٌّ.
آسان - طراحی مولف

17)  ما هو الجامد؟
2) حافظ
1) مُعتذر
4) الاسلام
3) المحرومین

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛
متوسط - طراحی مولف

18)  فی  أی ّ العبارة، المفعول ُ به اسم المشتق؟
1) انّک سَتُشاهِدُ جزاءَ عملک . 
2) أنْزَل َ الله ُ علی قارون َ العذاب َ.
3) أنتم تُکْرِمون َ الضّیوف َ.
4) و ما نُرسل ُ المُرْسَلین َ الّا مبشّرین َ و منذرین َ.

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ مفعول ٌبه در جمله ها عبارت­اند از: جزاءَ، العذاب َ، الضّیوف َ، المُرْسَلین َ که تنها کلمه‏ی «المُرْسَلین » اسم مشتق (اسم مفعول ) است .
متوسط - طراحی مولف

19)  ما هو المفعول فی العبارة التالیة؟ «و الیک یارب ّ مَدَدْت ُ یدی »
2) رب ّ
1) ضمیر التّاء
4) ضمیر الیاء
3) ید

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ مَدَدْت ُ: فعل + فاعل / یَدْ: مفعول / ی  : مضاف الیه
متوسط - طراحی مولف

20)  ما هو الخطأ عن فعل «لا تعبدْن َ»؟
2) فعل نفی للمخاطبات
1) فعل نهی للمخاطبات
4) فعل صحیح و مجرّد
3) جمع مؤنث للماضی 

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ ساختار فعل «تَعْبُدْن َ» ماضی نیست چراکه ابتدای فعل، حرف مضارعه‏ی «تَـ» آمده است.
متوسط - طراحی مولف

21)  کم اسماً جامداً فی العبارة التالیة؟ «اللّه ُ خالِق ُ کل ِّ شیءٍ و غافِرُ کل ِّ ذنب ٍ.»
2) خمسة
1) اثنان
4) ثلاثة
3) اربعة

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ کلمات جامد جمله عبارت­اند از: الله ُ، کل ّ، شیء، کل ّ، ذنب .
متوسط - طراحی مولف

22)  عیّن الصحیح فی تشکیل الکلمات. «و هکذا ابتلعته الأرض و ذهبت الزّینة و الموکب و القصور.»
2) الارض َ، الْمَوْکَب َ، القُصُورِ
1) الزّینةُ،  الْمَوْکَب َ، القُصورَ
4) ابْتَلَعَتْه ُ، الزینةُ، القُصُورُ
3) ابْتَلَعْتُه ُ، الارض ُ، ذَهَبَت ْ

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ حرکت گذاری درست جمله این گونه است : «وَ هکَذَا ابْتَلَعَتْه ُ الْأَرْض ُ وَ ذَهَبَت ِ الزّینَةُ وَ الْمَوْکِب ُ وَ الْقُصُورُ.»
متوسط - طراحی مولف

23)  ما هو الفعل؟
2) توازَن
1) تضارُب
4) استشهاد
3) تصدُّق

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ گزینه‏های دیگر همه مصدر و اسم می باشند.
متوسط - طراحی مولف

24) کم اسماً مشتقاً فی العبارة التالیة؟ «حینما رَزَقَه ُ الله ُ الانسان َ عقلاً کاملاً و لساناً فصیحاً فله فضیلتان ِ.»
2) اثنان
1) ثلاثة
4) اربعة
3) واحد

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ مشتق ها عبارت­اند از: کامِل (اسم فاعل )، فصیح (صفت مشبهه ).
متوسط - طراحی مولف

25) ما هو نوع المشتق لکلمة «الهادی» و «الدنیا»؟
1) اسم المفعول، اسم المکان  
2) اسم الفاعل، الصفة المشبهة  
3) اسم الزمان، اسم التفضیل  
4) اسم الفاعل، اسم التفضیل

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ «هادی » بر وزن «فاعل » ، اسم فاعل و«دُنیا» بر وزن «فُعْلی » ، اسم تفضیل مؤنث  می­باشد.
متوسط - طراحی مولف

26)  فی  أی ّ العبارة فاعله ضمیر مستتر؟
1) اِنّا اَرْسَلْناک َ بالحق ِّ بشیراً و نذیراً.
2) جاهِدِ الکفّارَ و المنافقین َ.
3) هل یستوی الّذین یعلمون َ و الّذین َ لا یعلمون َ.
4) هُن ّ یُلاقین َ صدیقاتِهِن َّ فی المدرسةِ.

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ فاعل گزینه‏ها عبارت­اند از: 1) نا 2) «انت » مستتر 3) در این عبارت چون سه فعل وجود دارد فاعل ها به ترتیب عبارت­اند از: الذین ، و، و، 4) ی
متوسط - طراحی مولف

27)  ما هو الصحیح؟
2) لمّا یَتُوبُون َ
1) لَم ْ یستغفرن َ
4) لمّا تُنْذِرین َ
3) لَم ْ یُکَبِّرُ

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ اگر لم و لمّا که بر فعل مضارع داخل شوند ، عامل جزم می باشند و ضمه‏ی فعل مضارع را به سکون تبدیل کرده و نون اعراب را حذف می کنند.
صحیح گزینه‏ ها عبارت‏اند از: 1) لمّا یتوبوا 2) لم یکبِّرْ 3) لمّا تُنذری
نون در صیغه­های 6 و 12 مضارع ، به دلیل آن که نون ضمیر (فاعل ) است هیچ گاه نمی افتد و فعل «لم یَستغفِرْن َ» چون مبنی ّ است ، محلاً مجزوم است .
متوسط - طراحی مولف

28)  ما هو فعل الأمر لکلمة «تُقاتِلین َ» و «تَصْبِرون َ»؟
2) قاتِلین َ ، اِصْبِروا
1) اُقاتلی  ، اَصْبِروا
4) قاتِلی  ، اِصْبِروا
3) تَقاتَلی  ، صَبِّروا

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ برای ساختن امر حاضر پس از حذف حرف مضارعه ، اگر حرف بعدی ساکن بود نیاز به همزه داریم و اگر پس از حذف حرف مضارعه حرف بعدی متحرک بود نیازی به همزه نداریم ضمن این که در هر دو صورت آخر فعل را جزم می دهیم ، یعنی ضمه مضارع را تبدیل به ساکن می کنیم و اگر نوع اعراب داشت ، می اندازیم :
تُقاتِلین َ (للمخاطبة)  قاتلین َ  قاتلی
تَصبرون َ(للمخاطبین َ)صْبرُون َ  اِصبروا
متوسط - طراحی مولف

29)  ما هو اسم المکان من مصدر «کتابة»؟
2) مکتب
1) کتیبة
4) کاتب
3) مکتوب

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ اسم مکان بر وزن «مَفْعَل ، مَفْعِل ، مَفْعَلَة» می­آید.
1) کتیبة: گروهی از لشکر، گروهی از اسبان ، گردان (جامد)
2) مکتوب : نوشتار، نامه (اسم مفعول )
3) کاتب : نویسنده (اسم فاعل )
متوسط - طراحی مولف

30)  ما هو الفاعل فی عبارة؟ «أُمّاه ! لَقَدْ نَفِدَ صبری …! أنا مشتاق ٌ لزیارة الرسول (ص ).»
2) ضمیر «هو» المستتر
1) أمّاه
4) صبر
3) أنا

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ ترجمه : «مادر! صبرم تمام شد! من در آرزوی دیدار رسول (ص ) هستم .»
متوسط - طراحی مولف

31)  ما هو اسم المفعول و اسم الفاعل من «ارسال » و «أکْل » ؟
1) مُرسَل ، مُرسِل/ مأکول آکِل
2) مُرْسِل ، مُرْسَل/ آکل ، مأکولات
3) راسل ، مرسول/ مأکول ، آکِلات 
4) مَراسل ، مُرسِل/ آکل ، مأکول

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ «اِرسال » مصدر باب افعال و «أکل » مصدر ثلاثی مجرد است .
متوسط - طراحی مولف

32)  ما هو الخطأ من حیث المفهوم؟
2) انتُم مُفسدون َ .
1) الانسان ُ خالق ٌ من التّراب.
4) هُو کافرٌ بدین ِ المُرْسَلین َ .
3) هذه عاقبةُ المکذّبین َ .

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ از نظر مفهوم عبارت این گونه باید باشد: «الانسان مخلوق من التّراب .»
متوسط - طراحی مولف

33)  میّز الفاعل فی العبارة التالیة؟ «اِرْجِعی  اِلی ربّک »
2) ضمیر «ی »
1) ضمیر «انت » المستتر
4) رب ّ
3) ضمیر مستتر «هی »

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ صیغه‏ی فعل ، للمخاطبه است یعنی مفرد مؤنث مخاطب و فاعل آن ضمیر بارز «ی » می باشد.
متوسط - طراحی مولف

34)  عیّن الجواب الذی لایکون «اسم المفعول».
2) المُنکَر
1) المُعظَّم
4) مُتکبِّر
3) المعروف

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ «مُتکبِّر» اسم فاعل باب تفعّل است . تفاوت در اسم فاعل و اسم مفعول از ثلاثی مزید، این است که در اسم فاعل عین‏الفعل مکسور است و در اسم مفعول عین‏الفعل مفتوح است.
متوسط - طراحی مولف

35) عیّن الکلمات الّتی کلّها اسم المبالغة.
2) خبّاز، علّامة، طیّب
1) سیّدة، قیّوم ، عطشان
4) خَشِن ، کثیر، نقّاد
3) امّارة، عطّار، فهّام

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛
متوسط - طراحی مولف

36)  ما هو الخطأ عن فعل «لا تندمی »؟
2) فعل نفی
1) فعل للمخاطبة
4) فعل لازم
3) فعل نهی

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ پس از ضمیر «ی » نون اعراب افتاده است ، بنابراین « لا» حرف عامل جزم و نهی می باشد.
متوسط - طراحی مولف

37)  عیّن الجواب الّذی لایکون «اسم الفاعل ».
2) قادرین َ
1) موضوع
4) مُنصِف
3) مُتفضِّل

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ «موضوع » بر وزن «مفعول » اسم مفعول است .
متوسط - طراحی مولف

38) ما هی الصفة المشبهة من مصدر «جوع »؟
2) مجیء
1) جائع
4) اَجْوَع
3) جوعان

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ 1) جائع : اسم فاعل  2) مجیء: مصدر (آمدن ) 4) اَجْوَع : اسم تفضیل
متوسط - طراحی مولف

39) أی ّ الجمع مفرده خطأ؟
2) غُیوب  غیب
1) میاه ماء
4) معابر  عبور
3) عِباد  عَبْد

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ مفردِ معابر معبر
متوسط - طراحی مولف

40) عیّن الکلمات الّتی کلها صفة مشبهة.
2) العِباد، کَسِل ، صَعْب
1) شریف ، عَذْب ، أبقی
4) جوعان ، ناقص ، فراشة
3) خَشِن، رنّان ، جمیع

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «العِباد» : جمع مکسر عَبْد بر وزن فَعْل، «کَسِل» : بر وزن فَعِل ، «صَعْب» : بر وزن فَعْل  هر سه صفت مشبهه می باشند.
متوسط - طراحی مولف

41)  ما هو الصحیح فی تشکیل العبارة التالیة؟ «اکتب لنا فی  هذه الدّنیا حسنة و فی الاخرة.»
2) لِنا ، فی، هذِه ،حسنةً
1) اِکْتُب ْ ، حسنةٍ،  الاخِرةِ
4) لَنا ، فی ، هذِه ِ ، الاخرةَ
3) اُکْتُب ْ ،حسنةً ، الاخِرَةِ

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ حرکت گذاری صحیح عبارت این گونه است : «اُکْتُب ْ لَنا فی هذِه ِ الدُّنیا حَسَنَةً وَ فی  الاخِرَة.»
متوسط - طراحی مولف

42)  ما هو الصحیح فی صیاغة امر الأفعال التالیة؟
2) لا تَغْضَبا  اِغْضَبا
1) تَحْزَنُون َ  اُحْزُنُوا
4) تَصْرُخْن َ  اُصْرُخ ْ
3) تُعَیِّن ُ  أُعَیِّن ْ

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ امر گزینه‏های دیگر عبارت است از: 1) اِحْزَنوا 2) عَیِّن ْ 4) اُصْرُخْن َ.
متوسط - طراحی مولف

43)  ما هو نوع الفعل و مصدره فی  العبارة التالیة؟ «فَسَبِّح ْ بِحَمْدِ رَبّک َ وَاسْتَغْفِرْه اِنَّه ُ کان توّاباً.»
1) ماضی ، تسبیح / ماضی ، استغفار
2) ماضی ، تسبّح / امر، استغفار
3) امر، تسبیح / امر، استغفار
4) امر، اسباح / امر، مغفرة

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛
متوسط - طراحی مولف

44)  ای ّ الجواب کلّه جامد؟
2) اللّغو، مشاورة، وارثون
1) رجوع ، عذاب ، تحقیر
4) الارض ، مبشّر، منذر
3) مخلوق ، سائر، واضح

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ کلمات جامد در گزینه‏های دیگر عبارت‏اند از: 2) اللّغو، مشاورة 4) الارض . در گزینه‏ی 3 اسم جامد وجود ندارد و تماماً مشتق هستند.
متوسط - طراحی مولف

45)  ما هی الصیغة للغائبات من فعل «یُکْرِم ُ»؟
2) تُکْرِمْن َ
1) یُکْرِمْن َ
4) اَکْرَمْتُم ْ
3) یُکْرِمْتُن َّ

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ «للغائبات» یعنی جمع مؤنث غایب که ضمیر آن عبارت است از: «ن َ»، یُکْرِم ُ (مفرد مذکر غایب ) + ن َ  یُکْرِمْن َ (للغائبات )
متوسط - طراحی مولف

46)  فی  أی ّ العبارة، اسم الاشارة فیها مؤنث؟
1) انظروا انظروا اولئک لا یسجدون للحاکم .  
2) کیف أشْرَب ُ بمنقاری من هذا الماء القلیل؟
3) کَتَب َ هؤلاءِ الأطفال ُ.   
4) لا تقربا هذه الشجرةَ.

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ اولئک (آنان ) و هؤلاء (اینان ) در گزینه‏ها­ی 1 و3 برای مذکر و هم مؤنث می­آیند ولی به دلیل آن که پس از آن ها فعل و اسم مذکر آمده است (لا یسجدون الأطفال ُ) آنها را مذکر می دانیم . در گزینه‏ی 2 واژه‏ی «هذا» اسم اشاره­ی مذکر است و تنها در گزینه‏ی 4 واژه‏ی «هذه » اسم اشاره­ی مؤنث می باشد.
متوسط - طراحی مولف

47)  فی أی ّ عبارة ماجاء المفعول به؟
1) هَب ْ لی حکماً.  
2) فَتَح َ المعلّم الکتاب فی الصّف ّ.
3) رَبَّنا لا تجعلْنا مع القوم الظالمین .  
4) جاء الحق ّ و زهق الباطل .

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ فعل های عبارت مطرح شده در گزینه‏ی 4 لازم است. (جاء: آمد ، زهق : نابود شد) و فعل های گزینه‏های دیگر متعدی بوده و مفعول ها عبارت‏اند از: 1) حکماً 2) الکتاب َ 3) نا
متوسط - طراحی مولف

48) عیّن الکلمة التی لیست صفة مشبهة.
2) منقار
1) اعوج
4) عَبْد
3) عجیب

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «مِنقار» بر وزن «مفعال » اسم آلت و ابزار است ، به معنی : نوک پرنده
متوسط - طراحی مولف

49) عیّن نوع المشتق الّذی اشیر الیه بخط ٍّ. «و ما نُرْسِل ُ المُرْسَلین َ الّا مبشِّرین َ و مُنْذِرین َ.»
1) اسم الفاعل،  اسم المبالغة  
2) اسم الفاعل، اسم المفعول
3) اسم التفضیل،  اسم الفاعل  
4) اسم المفعول، اسم الفاعل

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ مُرْسَلین اسم مفعول باب افعال و مُبشِّرین اسم فاعل باب تفعیل می باشد.
متوسط - طراحی مولف

50) ما هو المناسب للفراغ؟ «… اُوَیْس ٌ فی معرکة صِفّین َ و هُوَ یُدافع ُ عَن ْ حبیب ِ حبیبه .»
2) جهادُ
1) مُجاهدةُ
4) جاهَدَ
3) جَهَدَت ْ

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ «مجاهدة و جهاد» باب مفاعلة: جنگیدن؛ «جَهَدَت ْ»: کوشید، «جاهَدَ»: جنگید.
با توجه به آن­که پس از جای خالی اسم مرفوع و مذکر آمده ، نیازمند فعل مذکر هستیم که با معنای عبارت هماهنگ باشد.
(جاهَدَ: جنگید).
متوسط - طراحی مولف

51)  ما هو الصحیح عن کلمة «مُغْتَصَبَة»؟
1) مشتق و اسم المفعول من مصدر افتعال ، مفرد و مؤنث ، نکرة
2) مشتق و اسم الفاعل من مصدر انفعال ، مفرد مؤنث ، معرف بأل
3) مشتق و اسم المکان من مصدر افتعال ، مؤنث
4) مشتق و اسم الزمان من مصدر افتعال ، نکرة

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛
متوسط - طراحی مولف

52)  ما هو مصدر «وافَق َ» فی  باب «مفاعلة»؟
2) توافُق
1) توفیق
4) وِفاق
3) مُوافِق

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ باب مفاعله­ ، مصدر دیگری به نام «فِعال» دارد بنابراین : مُوافقه = وِفاق
متوسط - طراحی مولف

53) عیّن الکلمات التی کلّها اسم التفضیل.
2) دنیا، آخِرة، اَعْلَم
1) اَفْضَل ، أحق ّ، اَسْوَد
4) اَبْقی ، علیا، دنیا
3) فَتی ، اَصْلَح ، حُسْنی

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ اسم تفضیل بر دو وزن ِ اَفْعَل (در مذکر) و فُعْلی (در مؤنث ) می­آید. البته اگر اسمی بر وزن اَفْعَل بود ولی معنای رنگ و نقص و عیب داشت ، صفت مشبهه می باشد.
متوسط - طراحی مولف

54)  ما هو نوع کلمة «حتّی »؟
2) حرف جرّ
1) اسم شرط
4) جمع مکسّر
3) فعل ماض ٍ

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «حتّی » حرف عامل جرّ است و اسم پس از خود را مجرور می سازد.
متوسط - طراحی مولف

55)  ما هو الخبر فی العبارة التالیة؟  «العامل ُ بِالعلم ِ کالسّائرِ عَلَی الطریق ِ الواضح ِ.»
2) کالسّائر
1) بالعلم
4) الواضح
3) علی الطریق

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «العامل ُ» مبتدا و مرفوع است و «کالسّائرِ» جار و مجرور، شبه  جمله و خبر است و محلاً مرفوع می باشد.
متوسط - طراحی مولف

56)  عیّن الخطأ فیما أشیر الیه بخط ٍّ: «لا یشعرُ المؤمن بالضّعف عند مواجهة المشاکل .»
1) اسم ، مصدر، مزید ثلاثی  من باب مفاعلة  
2) اسم ، من باب تفاعل
3) اسم ، مفرد، معرّف بالاضافة
4) اسم ، مصدر مزید ثلاثی ّ بزیادة حرف واحد

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «مُواجَهَة» بر وزن «مُفاعَلَة» مصدر باب مفاعله است.
متوسط - طراحی مولف

57)  میّز نوع َ الفعل ِ و بابَه ُ فی العبارةِ التالیةِ؟ «فباَی ِّ الاء ربّکما تکذّبان ِ؟»
2) ماضی-  ثلاثی مجرد
1) مضارع - تفعّل
4) امر -تفعیل
3) مضارع-  تفعیل

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ «تُکَذِّبان َ» بر وزن «تُفعِّلان ِ» مضارع باب تفعیل است : فَعَّل َ، یُفَعِّل ُ، تفعیل
متوسط - طراحی مولف

58)  ما هو الفعل المناسب للفراغ؟  «یا رب ِّ هَب ْ لی  حکماً و … بالصالحین .»
2) اَلْحِقْنی
1) اِلْحَق ْ
4) اَلْحَقت ُ
3) اَلْحِقْنا

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ با توجه به فعل و ضمیر پیش از جای خالی که امر مخاطب و ضمیر متکلم وحده است (هب ْ لی) جای خالی ، مناسب فعلی است که این گونه باشد اَلْحِقْنی …: مرا ملحق کن .
متوسط - طراحی مولف

59)  أی ُّ البابَیْن ِ للتّعدّی  علی الأغلب؟
2) باب تفعیل و افعال
1) باب افعال و تفعّل
4) باب مفاعلة و تفعیل
3) باب مفاعلة و تفاعل

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ باب های تفعیل و افعال معمولاً برای متعدی کردن به کار می روند.
متوسط - طراحی مولف

60)  کم اسماً مشتقاً فی عبارة ؟«اَلْعامِل ُ بِالعلم ِ کَالسّائرِ عَلَی الطّریق ِ الواضح ِ.»
2) اثنان
1) ثلاثة
4) واحد
3) اربعه

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ سه کلمه‏ی «العامِل ، السّائر، الواضح » اسم فاعل و مشتق می باشد. «طریق » هر چند بر وزن «فعیل » است ولی معنای وصفی ندارد وصفت مشبهه محسوب شود.
متوسط - طراحی مولف

61) ما هو الفعل المناسب للفراغ؟  «شَرِب َ الطّفل الماء و … إلی السّاحة.»
2) ضَحِک َ
1) یَذْهَب ُ
4) ذَهَب َ
3) ذَهَبَت ْ

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ فعل ابتدای جمله مفرد مذکر غایب است ، لذا جای خالی نیز باید این گونه بیاید (ذَهَب َ). فعل «ضحک» از نظر معنی نادرست است.
متوسط - طراحی مولف

62)  میّز الفعل المناسب للفراغ. «اَلْقرآن ُ هُوَ الدَّلیل ُ … اِلی خیرِ سبیل ٍ.»
2) یرشد
1) ترشد
4) ترشدین
3) یرشدون

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ فعل مناسب با «القرآن »، مفرد مذکر غایب می باشد، یعنی : «یُرْشِدُ»
ترجمه‏ی عبارت : «تنها قرآن راهنماست که به بهترین راه راهنمایی می کند.»
متوسط - طراحی مولف

63)  ما هو الأمر مِن ْ «تَحَمَّلْتُن َّ»؟
2) اِحْمَلْتُن َّ
1) اِحْمَلْن َ
4) حَمِّلْن َ
3) تَحَمَّلْن َ

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ تَحَمَّلْتُن َّ (ماضی باب تفعّل ) تَتَحَمَّلْن َ تَحَمَّلْن َ
متوسط - طراحی مولف

64)  عیّن الفعل الماضی للغائب و الأمر المخاطب لکلمة «مُدافَعَة».
2) دافَع ، دافِع
1) دافِع ، دافَع
4) دافِع ، دافِع
3) دافَع ، دافَع

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ ماضی، مضارع و امر حاضر باب مفاعله عبارتند از: فاعَل َ، یُفاعِل ُ، فاعِل ْ، بنابراین ماضی و امر حاضر «مُدافَعَة» به ترتیب این گونه است : دافَع َ (مفتوح العین )، دافِع ْ (مکسور العین ).
متوسط - طراحی مولف

65) عیّن الکلمات الّتی کلّها المشتقة.
1) أیّام ، جنّتان ، علوم  
2) أقوال ، البارزین ، المسؤولین
3) الصّالحین ، المشتاقین ، المستوحشین
4) والدین ، البحرین ، صادقین

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ در گزینه‏ها­ی 1 ، 2 و 4 کلمه‏های 1) اَیّام: «جمع مکسر یَوْم »، جنّتان: «مثنّای جنّة»، علوم: «جمع مکسّر علم » 2) أقوال: جمع مکسّر قول 4) البحریْن ِ: مثنای البحر میباشند.
متوسط - طراحی مولف

66)  عیّن اعراب ما أشیر الیه بخط ّ. «نحن تَحَمَّلْنا صعوبة الحیاةِ بِشَهامةٍ.»
2) مبتدا ، خبر، مفعول
1) مبتدا ، مفعول ، فاعل
4) خبر ، مبتدا ، مفعول
3) مبتدا ، فاعل ، مفعول

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ ترجمه : «ما سختی زندگی را با شهامت تحمل کردیم .»
دشوار - طراحی مولف

67)  میّز فعل الأمر المخاطبة؟
2) عَیِّنی
1) إنتظرْ
4) أقْدِمْن َ
3) قَرِّبُوا

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «الأمر المخاطبة» یعنی مفرد مؤنث مخاطب که انتهای آن ضمیر (ی) داشته باشد «عَیِّنی » که از فعل مضارع «تُعَیِّنین َ» ساخته شده است .
دشوار - طراحی مولف

68)  أی ُّ الأَجْوِبةِ مشتملةٌ عَلی فِعْل ٍ متعدٍّ؟
1) جَلَس َ علی الارض قَلِقاً. 
2) انّی لَاَجِدُ نَفَس َ الرّحمان من جانب الیمن .
3) یَرْجِع ُ بعد قلیل ٍ.  
4) نَهَض َ اُوَیس ٌ من مکانه حزیناً.

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ 1) جَلَس َ: نشست 2) اَجِدُ: حس می کنم (درک می کنم ) 3) یرجع : بازمی گردد  4) نَهَض َ: برخاست
دشوار - طراحی مولف

69)  ما هو الفاعل و اسم الفاعل بالترتیب فی عبارة؟ «المؤمن ُ یُدافع عن المظلوم ِ و یُحارب الظّالِم َ»
1) المؤمن -  المظلوم و الظالم
2) ضمیر المستتر - المؤمن و الظالم
3) الظّالم - ضمیر المستتر  
 4) ضمیر المستتر - المظلوم

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ ضمیر «هُوَ» مستتر در فعل «یُدافع » فاعل و کلمات «المؤمِن » و «الظّالم » اسم فاعل می باشند.
دشوار - طراحی مولف

70) فی أی ّ العبارة لیست فیها اسم مشتق؟
1) تعلّموا القرآن فانّه أحسن الحدیث .
2) لیس کمثله شیء و هو السمیع البصیر.
3) نجح التلمیذ فی درس الکیمیا. 
4) للنّهر میاه صافیة و صوت رنّان .

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ اسم های مشتق گزینه‏ها عبارت­اند از: 1) أحسن  2) سمیع ، بصیر 4) صافیة، رنّان
دشوار - طراحی مولف

71) فی أی ّ العبارة کلمتان ِ مشتقتان ِ؟
1) القرآن هو الحبل المتین لنا.  
2) للوردةِ رائحةٌ طیّبةٌ.  
3) رَزَقَه ُ الله ُ ولداً صالحاً.  
4) للبلبل صوت ٌ عَذْب ٌ بدیع ٌ.

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ اسم های مشتق گزینه‏ها عبارت­اند از: 1) «متین»: صفت مشبهه 2) «طیّبة»: صفت مشبهه‏ی مؤنث  3) «صالح»: اسم فاعل ،
4) «عذب»: صفت مشبهه، «بدیع»: صفت مشبهه
دشوار - طراحی مولف

72)  ای ّ کلمة لیست ْ للاستفهام؟
2) کیف
1) یا
4) ما
3) من

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ «یا» : حرف ندا است برای دور و نزدیک و حرف عامل نمی باشد و هیچ گاه برای استفهام به کار نمی رود.
دشوار - طراحی مولف

73)  عیّن نوع الأفعال و صِیَغها و مصادرها؟ «اَنْذِرْ ، ترکنا،  یَنْقَلِب ُ»
1) امر للمخاطب ، انذار ماضی للمتکلم مع الغیر، ترک مضارع للغائب ، انقلاب
2) امر للمخاطبة، انذار ماضی للمتکلم مع الغیر، تروک مضارع للمخاطب ، انقلاب
3) ماضی للغائب ، انذار ماضی للمتکلم مع الغیر، ترک مضارع للغائب ، قلوب
4) ماضی للغائب ، تنذیر امر للمتکلم مع الغیر، ترک مضارع للغائب ، انقلاب

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛
دشوار - طراحی مولف

74) ما هو «اَشْجَع َ» و «اَشْجَع »؟
2) اسم التفضیل، اسم التفضیل
1) فعل ماض ٍ، اسم التفضیل
4) فعل ماض ٍ، فعل امر
3) فعل امر،  فعل ماض ٍ

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ اَشْجَع َ بر وزن «اَفْعَل َ» ماضی باب افعال و اَشْجَع بر وزن «اَفْعَل » می تواند اسم تفضیل و یا فعل ماضی باب افعال باشد چرا که حرکت حرف آخر «لام‏الفعل» نامشخص است و در فعل ماضی مفتوح است و در اسم تفضیل می تواند مرفوع ، منصوب و یا مجرور باشد ولی اگر کلمه‏ای بر وزن «اَفْعِل ْ» بود در این هنگام فعل امر حاضر باب افعال خواهد بود.
دشوار - طراحی مولف

75)  ای ّ عبارة لاتشتمل علی الضمیر؟
2) نَظَرَت ْ زینب ُ اِلَی السّماءِ.
1) هُوَ ناجَح ٌ فی  دَرْسِه ِ.
4) هَل ْ تَعرفین َ بائع َ الصّحف ِ.
3) اَنْت َ شجاع ٌ فی الحیاةِ.

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ در پرسش آمده است «کدام عبارت در بردارنده‏ی ضمیر نمی باشد؟» بر این اساس گزینه‏ی2 اسم ضمیر ندارد ولی در گزینه‏های دیگر «هو ، ـه، انت، یـ » جزو ضمایر محسوب می­شوند.
1) ناجح (اسم فاعل ) و 3) شجاع (صفت مشبهه ) و 4) بائع (اسم فاعل )
دشوار - طراحی مولف

76) ما هو کلمة «آخِر» و «آخَر»؟
2) اسم الفاعل، اسم التفضیل
1) اسم التفضیل، اسم الفاعل
4) اسم الفاعل، اسم المفعول
3) اسم المکان، اسم الزمان

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛  اخِر بر وزن فاعِل ، اسم فاعل است (أَخَرَ  أَأْخِرآخِر)
 اخَر بر وزن اَفْعَل ، اسم تفضیل است (أَخَرَأَأْخَرآخَر)
دشوار - طراحی مولف

تست ادبیات

تست ادبیات
تست با پاسخ تشریحی
ادبیات فارسی پیش دانشگاهی 1 درس اول تا چهارم

1)  در کدام گزینه تشبیه وجود ندارد؟
2) خرمن اعمال
1) تیه ضلالت
4) آتش نخوت
3) گردن استکبار

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «گردن استکبار برافراختن»: گردن خود را برافراختن به قصد بزرگ و مهمّ نشان دادنِ خود.
آسان - طراحی مولف

2)  کدام عامل«پرده‏ی عفاف و عصمت» چاک زند؟
2) حمیّت­های جاهلانه
1) معصبیت‏های ناهنجار
4) لجاج شهوت
3) بدخویی

پاسخ:
گزینه‏­ی4)؛ عفّت: پاکدامنی از لحاظ مسایل جنسی و شهوانی است و فقط با لجاج شهوت از بین می­رود.
آسان - طراحی مولف

3)  چه چیز«حصار بردباری را در هم می­شکند»؟
1) حمله‏ی حسد 
2) صولت خشم 
3) خویشتن دوست بودن 
4) در ظلمات جهل و ضلال بودن

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ آدم خشمگین قدرت تحمّل خود را از دست می‏دهد.
آسان - طراحی مولف

4)  مناجات سنایی، چه نوع شعری است؟
2) قصیده
1) غزل
4) ترکیب ­بند
3) مثنوی

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ اولاً، قافیه‏هایش در نخستین مصراع و تمامی مصراع‏های زوج است و ثانیاً تعداد ابیات آن معمولاً بین 5 تا 15 بیت است. از 16 بیت به بالا، قصیده می­شود.
آسان - طراحی مولف

5)  «موجود آزمند» دارای کدام ویژگی است؟
2) همت بلند
1) استکبار
4) حرمت انسانیت
3) خصلت طمع

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛
آسان - طراحی مولف

6) «توحید» در بیت دوم مناجات، به چه معنی است؟ «همه توحید تو گویم که به توحید سزایی»
2) ستایش
1) یکتاپرستی
4) تسبیح و تنزیه
3) عبادت

پاسخ:
گزینه‏­ی2)؛
آسان - طراحی مولف

7)  «به خواب غفلت فرو افتادن»، یعنی:
2) بی‏توجّهی به حقایق
1) نادانی
4) معصیت کردن
3) ستمگری

پاسخ:
گزینه‏­ی2)؛
آسان - طراحی مولف

8)  کدام گزینه، مربوط به عاشقان (عارفان) حقیقی نیست؟
1) در غم ما روزها بی‏گاه شد 
2) هر که جز ماهی ز آبش سیر شد
3) من به هر جمعیتی نالان شدم  
4) هر که بی‏روزی است روزش دیر شد

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ بقیه‏ی گزینه‏ها، حال عاشق را نشان می‏‏دهند.
متوسط - طراحی مولف

9) در کدام گزینه اشتباه املایی نیست؟
1) سپاس­گزاری کند. 
2) ابا و امتناء ورزد. 
3) درزی اذل برای او دوخته است. 
4) کج و مؤوج شده است.

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ املای درست کلمات: امتناع، ازل، معوج
متوسط - طراحی مولف

10)  در این بیت کدام آرایه وجود ندارد؟ «تن ز جان و جان ز تن مستور نیست        لیک کس را دید جان، دستور نیست»
2) جناس
1) عکس
4) ارسال المثل (تمثیل)
3) مراعات نظیر (تناسب)

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ عکس: جابه‏‏ جایی تن و جان- جناس: دستور و مستور- مراعات نظیر: تن و جان
متوسط - طراحی مولف

11)  قانون تبدیل تک­واژ به واژه و واژه به گروه واژه چیست؟
2) نحوی
1) همنشینی
4) کاربردی
3) واجی

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛
متوسط - طراحی مولف

12)  در عبارت «زود به پیری نشسته» چند مصوّت وجود دارد؟
2) پنج
1) هشت
4) هفت
3) شش

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی4)؛ به تعداد هجاها، مصوّت وجود دارد؛ زود/ به / پی / ری/ نِ / شس/ ته
متوسط - طراحی مولف

13)  آرایه‏‏‏‏‏ی متناقض‏‏‏‏‏نما در کدام گزینه وجود دارد؟
2) مسئله‏‏‏‏‏ی معهود
1) زبان بی‏‏‏‏‏زبانی
4) مجلس‏‏‏‏‏آرای بلا‏‏‏‏‏معارض
3) بی‏‏‏‏‏دست و پا و پخمه

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی1)؛
متوسط - طراحی مولف

14)  همه‏‏‏‏‏ی واژه‏‏‏‏‏ها نام یک محل هستند به جز ...
2) تولم
1) کروج
4) امنیه
3) فومن

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی4)؛
متوسط - طراحی مولف

15)  «نسبت به ملاهی و مناهی بی‏پروا بودن» کدام گزینه را به خاطر می­آورد؟
1) گردن کشی
2) مضایقت از حمایت 
3) به حق خویش اکتفا نکردن
4) از ادراک فضایل محروم ماندن

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ نوعی بی‏توجّهی است به دستورهای دینی.
متوسط - طراحی مولف

16)  همه‏ی جمله‏ها آرایه‏ی کنایه دارند به­ جز …
1) میزبان ما این یک دم را خوش نخواند.
2) تا چشمت به غاز افتاد، دین و ایمان را باختی.
3) مانند موشی که از خمره‏ی روغن بیرون آورده باشند. 
4) درختان کهن به جان یکدیگر افتاده بودند.

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛
متوسط - طراحی مولف

17)  در کدام گزینه، کشیده شدن بند کمان تا آخرین حد برای رها کردن تیر مطرح شده است؟
1) به شست اندر آورده تیر خدنگ
2) خروش از خم چرخ چاچی بخاست
3) نهاده بر او چار پرّ عقاب
4) گزین کرده یک چوبه تیر خدنگ

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ وقتی زه کمان را تا آخرین حد بکشند، بدنه‏ی کمان صدا می­دهد.
متوسط - طراحی مولف

18)  املای کدام گزینه نادرست است؟
1) نغز پیمان و خداوند غدیر 
2) در آجل به سفر خواهم رفت و این را به او القا می­کنم
3) جزر دریا و حایل اتاق من با منظره‏ی دریا 
4) در ادبیات براعت دارد و از بدی­ها برائت

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ شکل درست: نقض پیمان و خداوند قدیر
متوسط - طراحی مولف

19)  چه رابطه‏ای میان ابیات زیر برقرار است؟
«چه زنم چو نای هر دم، ز نوای شوق او دم
که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را
همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی
به پیـــام آشنایی بنوازد آشنا را» ج
2) تشبیه
1) اسلوب معادله
4) تضمین
3) موقوف­ المعانی

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛
متوسط - طراحی مولف

20)  نگارش کدام جمله درست است؟
1) آل ­بویه بغداد را فتح و پسر خلیفه را به جایش برگماردند.
2) انیشتن پس از بیست و دو سال زندگی در شهر پرینستون، درگذشت.
3) هنوز معلوم نیست که چه تعدادی مشمول این قانون می­شوند 
4) کلّیّات بودجه در جلسه‏ی امروز مجلس مطرح و به تصویب رسید.

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ در گزینه‏ی1 حذف فعل پس از «فتح» بدون قرینه است. در گزینه‏ی2، معلوم نیست که واقعاً چند سال در این شهر بوده است و جمله ابهام دارد. در گزینه‏‏ی4 حذف بی‏دلیل فعل پس از «مطرح»
متوسط - طراحی مولف

21)  در کدام گزینه تأثیر مثبت یا منفی صدای نی متناسب با ظرفیت شنونده مطرح شده است؟
1) همچو نی دمساز و مشتاقی که دید؟ 
2) همچو نی زهری و تریاقی که دید؟
3) نی حدیث راه پر خون می کند  
4) آتش عشق است کاندر نی فتاد

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ رجوع شود به توضیحات درس
متوسط - طراحی مولف

22)  سیاست‏‏‏‏‏نامه یا سیرالملوک نوشته‏‏‏‏‏ی کیست؟
2) خواجه نصیرالدین توسی
1) خواجه نظام‏‏‏‏‏الملک
4) فخرالدین‏‏‏‏‏علی‏‏‏‏‏صفی
3) امیرکیکاوس‏‏‏‏‏بن‏‏‏‏‏اسکندر

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی1)؛
متوسط - طراحی مولف

23)  در جمله‏های «ما را آن ده که آن، به» کدام حالت مطرح شده است؟
2) خشنودی به داده‏ی خدا
1) تسلیم و رضا
4) درخواست مغفرت از خدا
3) درخواست خوبی از خدا

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ چون می­گوید: چیزی به ما بده که خوب باشد (آن، به باشد)
متوسط - طراحی مولف

24)  چه رابطه‏‏‏‏‏ای میان ابیات زیر برقرار است؟
«چه زنم چو نای هر دم، ز نوای شوق او دم
که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را
همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی
به پیـــام آشنایی بنوازد آشنا را» ج
2) تشبیه
1) اسلوب معادله
4) تضمین
3) موقوف‏‏‏‏‏المعانی

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛
متوسط - طراحی مولف

25)  در کدام مصراع، جنگِ فوق‏‏‏‏‏العاده شدید، مطرح شده است؟
1) به هم حمله کردند باز از دو سو
2) علم کرد شمشیر، آن اژدها
3) فلک باخت از سهم آن جنگ، رنگ 
4) در صلح بستند بر روی هم

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛
متوسط - طراحی مولف

26)  کدام گزینه در این جمله خاطر نشان شده است؟ «ستاره‏‏‏‏‏ی ضعیفی در شبستان تیره و تار درونم درخشیدن گرفت»
2) امید اندک
1) امیدواری کامل
4) شادی در وجنات
3) شادی فوق‏‏‏‏‏العاده

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی2)؛
متوسط - طراحی مولف

27)  همه‏‏‏‏‏ی معانی درست است به‏‏‏‏‏جز …
1) بی‏‏‏‏‏امان (گریه‏‏‏‏‏ی بی‏‏‏‏‏امان): متواتر  
2) قُراضه: ریزه‏‏‏‏‏ی هر چیز
3) سوق می‏‏‏‏‏دهد: مرتّب می‏‏‏‏‏کند  
4) ساطع: درخشنده

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛ سوق می‏‏‏‏‏‏دهد: می‏‏‏‏‏‏کشانَد، می‏‏‏‏‏‏بَرَد
متوسط - طراحی مولف

28)  همه‏‏‏‏‏ی آثار از سید محمدعلی جمال‏‏‏‏‏زاده است به جز …
1) دارالمجانین و راه آب‏‏‏‏‏نامه 
2) سر و ته یک کرباس و شورآباد
3) هفت کشور و روزگار سیاه  
4) قصه‏‏‏‏‏های کوتاه برای بچّه‏‏‏‏‏های ریش‏‏‏‏‏دار

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛ «روزگار سیاه» از عباس خلیلی است.
متوسط - طراحی مولف

29)  واژه‏ی «آرد» چند واج دارد؟
2) چهار
1) سه
4) دو
3) پنج

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ ء/ ا / ر / د
متوسط - طراحی مولف

30) کدام گزینه در این جمله خاطر نشان شده است؟ «ستاره‏ی ضعیفی در شبستان تیره و تار درونم درخشیدن گرفت»
2) امید اندک
1) امیدواری کامل
4) شادی در وجنات
3) شادی فوق‏العاده

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛
متوسط - طراحی مولف

31) آرایه‏ی متناقض­ نما در کدام گزینه وجود دارد؟
2) مسئله­ی معهود
1) زبان بی‏زبانی
4) مجلس­ آرای بلا­معارض
3) بی­دست و پا و پخمه

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛
متوسط - طراحی مولف

32)  در کدام گزینه، افشاگری آهنگ نی از درون ما بیان شده است؟
1) جوشش عشق است کاندر می‏فتاد  
2) از نفیرم مرد و زن نالیده‏اند
3) پرده‏هایش پرده‏های ما درید 
4) قصه‏های عشق مجنون می‏کند

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛
متوسط - طراحی مولف

33) «شکم را صابون زدن» تقریباً معادل است با …
2) سماق مکیدن
1) عاریه گرفتن
4) وعده گرفتن
3) نوش­جان کردن

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛
متوسط - طراحی مولف

34)  املای درست کدام است؟
2) مأمور منسوب شده
1) اوامر و نواحی
4) احساس عَلَمِ بیماری
3) راز مستور

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛املای درست: نواهی(نهی شده‏ها)،
منصوب(گماشته) و اَلَم(رنج و درد)
متوسط - طراحی مولف

35)  کدام جمله به آیه‏‏‏‏‏ای از قرآن کریم تلمیح دارد؟
1) چشم ما را ضیای خود ده. 
2) بیامرز مرا به خوبی خود.
3) ذکر او مرهم دل مجروح است. 
4) پیغام او مفتاح فتوح است.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛ «اَلا بذکْرِ اللهِ تطمئنُّ القُلُوبُ»
متوسط - طراحی مولف

36)  در کدام مصراع این نکته مطرح شده است که: «فقط عاشق معبود ازلی می‏تواند راز عشق را دریابد»؟
1) نی حدیث راه پر خون می‏کند 
2) نی، حریف هر که از یاری برید
3) سرِّ من از ناله‏ی من دور نیست  
4) محرم این هوش جز بی‏هوش نیست

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛ رجوع شود به توضیحات درس
متوسط - طراحی مولف

37)  واج‏‏‏‏‏‏‏ها کلاً چند نوع هستند؟
2) سه
1) دو
4) ده
3) چهار

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی1)؛ دو نوع: صامت و مصوّت
متوسط - طراحی مولف

38)  نثر«مناجات‏‏‏‏‏نامه‏‏‏‏‏ی» خواجه عبدالله انصاری چگونه است؟
2) متکلّف و فنّی
1) مُرّسل
4) شکسته و عامیانه
3) مسجّع و فنّی

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛ «مناجات‏‏‏‏‏‏نامه‏‏‏‏‏‏» اولین کتاب در نثر فنّی و مسجّع است.
متوسط - طراحی مولف

39)  در کدام گزینه، کشیده شدن بند کمان تا آخرین حد برای رها کردن تیر مطرح شده است؟
1) به شست اندر آورده تیر خدنگ
2) خروش از خم چرخ چاچی بخاست
3) نهاده بر او چار پرّ عقاب
4) گزین کرده یک چوبه تیر خدنگ

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی2)؛ وقتی زه کمان را تا آخرین حد بکشند، بدنه‏‏‏‏‏‏ی کمان صدا می‏‏‏‏‏‏دهد.
متوسط - طراحی مولف

40)  همه‏‏‏‏‏‏‏ی واژه‏‏‏‏‏‏‏ها درست هستند به جز ...
2) ارشدتر
1) باسوادتر
4) گران قیمت‏‏‏‏‏‏‏تر
3) زیباتر

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2)؛ «ارشد» صفت تفضیلی عربی است و «تر» نمی‏‏‏‏‏‏‏‏خواهد.
متوسط - طراحی مولف

41)  نگارش همه‏ی واژه­ ها درست است به جز …
2) علماً
1) روحاً
4) زباناً
3) خُلقاً

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ «زباناً» واژه‏ی فارسی است با تنوین عربی.
متوسط - طراحی مولف

42)  نگارش کدام جمله نادرست نیست؟
1) ایران در مسابقه‏ی فینال آخر برنده شد. 
2) بوستان، توسط سعدی سروده شده است.
3) من نامه را به وسیله‏ی پست فرستادم.
4) بوستان سعدی، کتاب مفیدی است.

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ در گزینه‏ی 1«فینال و آخر» هر دو یک معنی دارند و یکی از آن­ها زاید است. در گزینه‏ی 2 فعل مجهول آمده است و نباید نهاد واقعی (سعدی) به هیچ وچه در جمله بیاید. در گزینه­ی 3 به جای «به وسیله‏ی» باید حرف اضافه‏ی «با»  به­ کار برده شود.
متوسط - طراحی مولف

43)  «سو» کدام معنی را ندارد؟
2) جهت
1) طرف
4) چراغ
3) روشنایی

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛
متوسط - طراحی مولف

44)  به جای «اداره‏ی امنیه» امروزه چه اصطلاحی به کار می­رود؟
2) پاسگاه نیروی انتظامی
1) دادگستری
4) سازمان بسیج
3) سازمان سپاه

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛
متوسط - طراحی مولف

45)  در این عبارت کدام گزینه، قیدِ قید است؟ «امشب پیش من باش که بس تنها مانده‏‏‏‏‏ام»
2) بس
1) امشب
4) پیش من
3) تنها

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی2)؛ «تنها» قید اصلی است و «بس» مقدار آن را نشان می‏‏‏‏‏‏دهد.
متوسط - طراحی مولف

46)  کدام گزینه جمله‏‏‏‏‏‏‏ی مستقل نیست؟
1) چون از وضع دوستم، مدتی اطلاع نداشتم. 
2) مدتی از وضع دوستم اطلاع نداشتم.
3) از وضع دوستم آگاه نبودم تا او را دیدم. 
4) از وضع دوستم مدتی بود که اطلاع نداشتم.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی1)؛ این جمله‏‏‏‏‏‏‏‏ی وابسته (پیرو) است امّا جمله‏‏‏‏‏‏‏‏ی پایه حذف شده است.
متوسط - طراحی مولف

47)  همه‏ی آثار از خواجه عبدالله انصاری است به جز  ...
2) زاد المسافرین
1) مناجات ­نامه
4) الهی‏نامه
3) رساله‏ی دل و جان

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ «زاد­المسافرین» از ناصرخسرو است. کتاب خواجه­ عبدالله، زادالعارفین است.
متوسط - طراحی مولف

48) در این مصراع چه آرایه‏‏‏‏‏ای است؟ «متحیرم چه نامم شه مُلکِ لافتی را»
2) جناس
1) سجع
4) تضمین
3) تلمیح

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛ اشاره شده است به سخن جبرئیل در مورد حضرت علی: «لافتی الاّ علی، لا سیف الاّ ذوالفقار»
متوسط - طراحی مولف

49)  «علمدار» معادل است با…
2) وکیل باشی
1) لاور
4) یاغی
3) داروغه

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی1)؛ علمدار: سردسته، فرمانده، پیشرو
متوسط - طراحی مولف

50)  قرن کدام شاعر نادرست است؟
2) فردوسی: قرون 4 و 5
1) باذل مشهدی: قرن 11
4) سیاست‏نامه: قرن 6
3) خواجه عبدالله: قرن 5

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ باذل مشهدی شاعر قرن  12 است
متوسط - طراحی مولف

51)  کدام گزینه اصطلاحاً به «نمایش‏‏‏‏‏نامه» گفته می‏‏‏‏‏شود؟
2) پیِس
1) سناریو
4) اتوبیوگرافی
3) حسب‏‏‏‏‏حال

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی2)؛
متوسط - طراحی مولف

52)  در این مصراع چه کسی شایسته‏ی مرگ دانسته شده است؟ «هر که این آتش ندارد، نیست باد»
1) هرگز ز دلش نزاده دردی 
2) خرگمشده‏ای بر او گذر کرد
3) از درون من نجست اسرار من  
4) از جدایی‏ها شکایت می‏کند

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ کسی که عشق را احساس نکرده باشد.
متوسط - طراحی مولف

53) واژه‏‏‏‏‏‏‏ی «درنگ کردن» چند واج است؟
2) دوازده
1) ده
4) سیزده
3) یازده

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2)؛ د// ر// ن/گ/ک// ر/ د// ن
متوسط - طراحی مولف

54)  کدام واژه به معنی «لغزش و خطا» است؟
2) ظلّت
1) ضلّت
4) زلّت
3) ذلّت

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی4)؛ ضلّت: گمراهی، ظلّت: سایه‏‏‏‏‏‏‏‏دادن، ذلّت: خواری، زلّت: لغزش
متوسط - طراحی مولف

55) در این عبارت کدام گزینه، قیدِ قید است؟ «امشب پیش من باش که بس تنها مانده‏ام»
2) بس
1) امشب
4) پیش من
3) تنها

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «تنها» قید اصلی است و «بس» مقدار آن را نشان می­دهد.
متوسط - طراحی مولف

56)  نگارش کدام جمله درست است؟
1) آل‏‏‏‏‏‏‏بویه بغداد را فتح و پسر خلیفه را به جایش برگماردند.
2) انیشتن پس از بیست و دو سال زندگی در شهر پرینستون، درگذشت.
3) هنوز معلوم نیست که چه تعدادی مشمول این قانون می‏‏‏‏‏‏‏شوند 
4) کلّیّات بودجه در جلسه‏‏‏‏‏‏‏ی امروز مجلس مطرح و به تصویب رسید.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی3)؛ در گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی1 حذف فعل پس از «فتح» بدون قرینه است. در گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2، معلوم نیست که واقعاً چند سال در این شهر بوده است و جمله ابهام دارد. در گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی4 حذف بی‏‏‏‏‏‏‏‏دلیل فعل پس از «مطرح»
متوسط - طراحی مولف

57)  کدام آرایه در این عبارت وجود ندارد؟ «باد، چنگ می‏‏‏‏‏انداخت و می‏‏‏‏‏خواست زمین را از جا بکند»
2) استعاره
1) تشخیص
4) حس‏‏‏‏‏آمیزی
3) اغراق

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی4)؛ برای باد، دست در نظر گرفته است و اراده: تشخیص و استعاره؛ کندن زمین از جا: اغراق
متوسط - طراحی مولف

58)  املای درست کدام است؟
2) عمارت و اداره‏ی کشور
1) اداره­‏ی مطبوع
4) محجّبه و مستور
3) غرّندگی طوفان

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ شکل درست بقیه: متبوع، امارت، توفان
متوسط - طراحی مولف

59) «کباب غاز صحیحی بدهد» کلمه‏ی «صحیح» چه مفهومی دارد؟
2) دست نخورده
1) سر به مُهر
4) درست و حسابی
3) بزرگ

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛
متوسط - طراحی مولف

60)  «زخم زبان زدن» تقریباً معادل است با …
2) حرف نیش‏‏‏‏‏دار به کسی زدن
1) حساب کهنه پاک کردن
4) کسی را متوحّش کردن
3) از کسی دل پُر داشتن

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی2)؛ هر دو= حرف ناراحت کننده گفتن
متوسط - طراحی مولف

61)  کاربرد کدام گزینه از دیدگاه نگارش فارسی درست است؟
2) وظایف مقررّه
1) دل بستگی غیرمترقّبه
4) حکمت مطلقه
3) خفایای خاطر و مخیّله

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛ صفت در بقیه، مؤنث آمده و خلاف روش نگارش فارسی است.
متوسط - طراحی مولف

62)  نگارش همه‏ی جمله­ ها نادرست است به جز …
1) من علیه شما شهادت نخواهم داد.  
2) من، پیمان خود که با شما بسته‏ام را فراموش نخواهم کرد.
3) بازرسین وزارت کشور، گزارش خود را نوشتند.
4) کشور ما، ایران، از خشک­سالی برخوردار نیست.

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ در گزینه‏ی2 «را» باید پس از «پیمان خود» باشد. در گزینه‏ی3، «بازرسین» واژه­‏ی فارسی با علامت جمع عربی است. در گزینه‏ی4 «برخوردار» برای موارد مثبت است.
متوسط - طراحی مولف

63)  نثر«مناجات ­نامه‏ی» خواجه عبدالله انصاری چگونه است؟
2) متکلّف و فنّی
1) مُرّسل
4) شکسته و عامیانه
3) مسجّع و فنّی

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ «مناجات­نامه­» اولین کتاب در نثر فنّی و مسجّع است.
متوسط - طراحی مولف

64)  در این مصراع به کدام نکته اشاره شده است؟ «چو ننمود رخ، شاهد آرزو …»
2) ناکامی
1) ناراحتی
4) نا امیدی
3) بی ­علاقگی

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «شاهد آرزو» تشبیه است و چون روی نشان نداده است، ناکامی و حسرت را نشان می­دهد.
متوسط - طراحی مولف

65)  در این گروه اسمی، هسته‏ی گروه کدام است؟ «همین یکصد و دوازده هزار و سیصد کیلو هندوانه»
2) کیلو
1) یکصد
4) همین
3) هندوانه

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ بقیه‏ی واژه‏ها وابسته‏های پیشین هستند.
متوسط - طراحی مولف

66)  اگر کسی«صله‏‏‏‏‏ی ارحام کند» عملش در حقیقت معادل کدام مورد است؟
1) هر گلی هست به سر خود زده است. 
2) واترقیده است.
3) بی‏‏‏‏‏نهایت چلمن است. 
4) خاک به سرخود ریخته است.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی1)؛
متوسط - طراحی مولف

67)  کنایه‏‏‏‏‏ی این جمله کدام است؟ «در این موقع درست جلوشان درآیی.»
2) ایستادگی شدید
1) مخالفت کامل
4) استقبال خوب
3) پذیرایی مرتّب

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛
متوسط - طراحی مولف

68)  «علمدار» معادل است با…
2) وکیل باشی
1) لاور
4) یاغی
3) داروغه

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ علمدار: سردسته، فرمانده، پیشرو
متوسط - طراحی مولف

69)  کدام واژه­­ استعاره از حضرت علی (ع) یا عمرو بن عبدود نیست؟
2) غضنفر
1) اژدها
4) سیه‏­روز
3) ژنده ­فیل

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ صفت است برای عمروبن عبدود- غضنفر (شیر): استعاره از حضرت علی (ع) است و دوتای دیگر استعاره از عمرو
متوسط - طراحی مولف

70)  کنایه‏ی «دامنش از دست برود» تقریباً معادل است با …
1) بوی غاز مستش کند. 
2) غفلتاً فنرش در رفته باشد. 
3) مراحل مضغ و بلع را بپیماید. 
4) کلکش را بکند.

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛
متوسط - طراحی مولف

71)  مجموعاً چند مصوت در زبان فارسی هست؟
2) پنج
1) سه
4) چهار
3) شش

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ سه مصوت کوتاه () و سه مصوت بلند (ا- و- ی)
متوسط - طراحی مولف

72)  کدام واژه درست است؟
2) دوئیّت
1) مردیّت
4) ناچاریت
3) فردیّت

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی3)؛ «فردیّت» عربی است. بقیه واژه‏‏‏‏‏‏‏‏ی فارسی هستند با «یّت» عربی.
متوسط - طراحی مولف

73)  کدام آرایه در این عبارت وجود ندارد؟ «باد، چنگ می­انداخت و می­خواست زمین را از جا بکند»
2) استعاره
1) تشخیص
4) حس‏آمیزی
3) اغراق

پاسخ:
گزینه‏ی 4)؛ برای باد، دست در نظر گرفته است و اراده: تشخیص و استعاره؛ کندن زمین از جا: اغراق
متوسط - طراحی مولف

74)  همه‏‏‏‏‏ی جمله‏‏‏‏‏ها آرایه‏‏‏‏‏ی کنایه دارند به‏‏‏‏‏ جز …
1) میزبان ما این یک دم را خوش نخواند.
2) تا چشمت به غاز افتاد، دین و ایمان را باختی.
3) مانند موشی که از خمره‏‏‏‏‏ی روغن بیرون آورده باشند. 
4) درختان کهن به جان یکدیگر افتاده بودند.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛
متوسط - طراحی مولف

75)  در این مصراع، چه نکته‏ای مطرح شده است؟ «همه برده سر در گریبان، فرو»
2) داوطلب نبودن
1) شرمندگی
4) ترسیدن
3) حالت عرفانی

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛
متوسط - طراحی مولف

76)  «زخم زبان زدن» تقریباً معادل است با …
2) حرف نیش‏دار به کسی زدن
1) حساب کهنه پاک کردن
4) کسی را متوحّش کردن
3) از کسی دل پُر داشتن

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ هر دو= حرف ناراحت کننده گفتن
متوسط - طراحی مولف

77)  نگارش همه‏‏‏‏‏‏‏ی جمله‏‏‏‏‏‏‏ها نادرست است به جز …
1) من علیه شما شهادت نخواهم داد.  
2) من، پیمان خود که با شما بسته‏‏‏‏‏‏‏ام را فراموش نخواهم کرد.
3) بازرسین وزارت کشور، گزارش خود را نوشتند.
4) کشور ما، ایران، از خشک‏‏‏‏‏‏‏سالی برخوردار نیست.

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی1)؛ در گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2 «را» باید پس از «پیمان خود» باشد. در گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی3، «بازرسین» واژه‏‏‏‏‏‏‏‏ی فارسی با علامت جمع عربی است. در گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی4 «برخوردار» برای موارد مثبت است.
متوسط - طراحی مولف

78)  کسی که «نوک جمع را چیده» در حقیقت …… است.
2) کبادّه‏‏‏‏‏ی ادب کشنده
1) استاد
4) کاسه و کوزه یکی شده
3) متکلّم وحده

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛
متوسط - طراحی مولف

79)  سیاست ­نامه یا سیرالملوک نوشته‏ی کیست؟
2) خواجه نصیرالدین توسی
1) خواجه نظام­الملک
4) فخرالدین ­علی­صفی
3) امیرکیکاوس ­بن­اسکندر

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛
متوسط - طراحی مولف

80)  همه‏‏‏‏‏ی این هنرمندان فیلمنامه‏‏‏‏‏نویس هستند به جز …
2) عبّاس کیارستمی
1) بهرام بیضایی
4) محمّدعلی جمال‏‏‏‏‏زاده
3) مهدی فخیم‏‏‏‏‏زاده

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی4)؛
متوسط - طراحی مولف

81)  در این عبارت چند اشتباه املایی هست؟ «مصطفی، قد کج و معوجش را روی صندلی مخمل جا داد و خاست از این بروز محبّت غیرمترغّبه، سپاس‏‏‏‏‏گزاری کند.»
2) سه
1) دو
4) اشتباه ندارد.
3) یک

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی1)؛ املای درست کلمات: مترقبّه، خواست
متوسط - طراحی مولف

82)  کدام رابطه بین دو مصراع مقابل برقرار است؟«محرم این هوش جز بی‏هوش نیست
    مر زبان را مشتری جز گوش نیست»
2) موقوف‏المعانی
1) اسلوب معادله
4) عکس
3) حسن تعلیل

پاسخ:
گزینه‏ی1)؛ هر دو یک نکته‏اند و مصراع دوم، به صورتی دیگر، تأییدی است بر مصراع نخست.
متوسط - طراحی مولف

83)  گروه اسمی شامل کدام گزینه نمی‏‏‏‏‏‏‏شود؟
2) نهاد
1) متمم اجباری
4) قید
3) مفعول

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی4)؛
متوسط - طراحی مولف

84)  کدام گزینه به معنی «دسته‏‏‏‏‏ای است که وقتی آن را بکشند و به جای اوّل برگردانند، یک فشنگ آماده‏‏‏‏‏ی شلیک می‏‏‏‏‏شود»؟
2) قنداق
1) لاور
4) مسلسل
3) گلنگدن

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی3)؛
متوسط - طراحی مولف

85)  در کدام واژه، واج «و» مصوّت است؟
2) وَهم
1) گاو
4) بود
3) واو

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی4)؛ در بقیه، «و» نخستین واج یا سومین واج است و صامت به شمار می‏‏‏‏‏‏‏‏رود.
متوسط - طراحی مولف

86)  شعر «همای رحمت» در چه قالبی سروده شده است؟
2) قصیده
1) غزل
4) ترکیب‏‏‏‏‏بند
3) مثنوی

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی1)؛ چون قافیه‏‏‏‏‏‏هایش در مصراع اول و مصراع‏‏‏‏‏‏های زوج است و کم‏‏‏‏‏‏تر از 16 بیت است.
متوسط - طراحی مولف

87)  در این جمله چند تک واژ هست؟ «اخترشناسی به مطالعه‏ی اجرام آسمانی می­پردازد»
2) سیزده
1) دوازده
4) یازده
3) چهارده

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ اختر/ شناس/ ی/ به/ مطالعه/ ی/ اجرام/ / آسمان/ ی/ می/ پرداز/د/
متوسط - طراحی مولف

88)  در هیچ مصراعی تحقیر و طنز دیده نمی‏‏‏‏‏شود به جز …
1) من اکنون پیاده کنم کارزار 
2) که رُهّام را جام باده‏‏‏‏‏ست جفت 
3) عنان را گران کرد و او را بخواند
4) بپیچند زو روی و شد سوی کوه

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی2)؛
متوسط - طراحی مولف

89)  کدام مورد در این جمله، درست است و نیازی به ویرایش ندارد؟ «موضوع ساده‏‏‏‏‏‏‏ای که ممکن است در هر عصر و زمانی نگران کننده باشد، این است که وقتی سطح انرژی بدن کاهش یافته، می‏‏‏‏‏‏‏تواند به راحتی، شما را عصبی و از کوره به در ببرد.»
2) سطح انرژی
1) عصر و زمان
4) شما را عصبی و..
3) کاهش یافته

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2)؛ از «عصر و زمان» یکی زاید است. فعل پس از دو گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی دیگر بدون دلیل حذف شده است.
متوسط - طراحی مولف

90)  «حمله‏ی حیدری» از لحاظ نوع حماسه، شبیه کدام کتاب است؟
2) رامایانا
1) ایلیاد
4) شاهنامه
3) خاوران‏نامه

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ هر دو منظومه، حماسه‏ی مصنوع هستند.
متوسط - طراحی مولف

91)  کاربرد کدام واژه در این جمله، درست نیست؟
«پروین اعتصامی، یکی از زنان شاعره‏ی ایرانی است که در
سرودن اشعاری به روش مناظره استاد است.»
2) شاعره
1) زنان
4) مناظره
3) اشعاری

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ صفت مؤنّث در فارسی جایز نیست.
متوسط - طراحی مولف

92)  کدام واژه‏‏‏‏‏‏‏ نادرست است؟
2) اولادها
1) ناجوانمردی‏‏‏‏‏‏‏ها
4) شکست‏‏‏‏‏‏‏ها
3) ناجوانمردان

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2)؛ واژه‏‏‏‏‏‏‏‏ی «اولاد» خودش جمع مکسّر عربی است و نباید دوباره جمع بسته شود.
متوسط - طراحی مولف

93)  در این جمله، چه چیز از خدا درخواست شده است؟ «بر کِشته‏های ما جز باران رحمت خود مبار»
2) منزلت
1) مغفرت
4) مکرمت
3) مرتبت

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ باران رحمت ، تشبیه است و لطف و ترحّم خدا را نشان می­دهد.
متوسط - طراحی مولف

94) واژه‏ی «درنگ کردن» چند واج است؟
2) دوازده
1) ده
4) سیزده
3) یازده

پاسخ:
گزینه‏ی‏2)؛ د// ر// ن/گ/ک// ر/ د// ن
متوسط - طراحی مولف

95)  همه‏ی آثار از بزرگ علوی است به جز …
2) قصه‏ی ما به سر رسید
1) سالاری‏ها
4) میرزا
3) چمدان

پاسخ:
گزینه‏ی 2)؛ «قصّه‏ی ما به سر رسید» از جمال‏زاده است.
متوسط - طراحی مولف

96)  نگارش همه‏ی جمله ­ها درست است به جز …
1) خانواده‏ی من با این که تحصیل کرده هستند، امّا به من توجّهی ندارند.
2) خانواده‏ی من تحصیل کرده هستند، اما به من توجّهی ندارند.
3) با این که خانواده‏ی من تحصیل کرده هستند، به من توجّهی ندارند.
4) خانواده‏ی من با این که تحصیل کرده هستند، به من توجّهی ندارند.

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ با این­که… امّا… یکی از دو واژه زاید است.
متوسط - طراحی مولف

97)  در این دو جمله چه ایرادی وجود دارد؟ «حسن به برادرش گفت که مقاله‏اش منتشر شده است.»
1) ایهام در مرجع ضمیر «ش» در مقاله‏اش
2) گفتار غیرمحترمانه
3) نادرستی فعل­های جمله  
4) عدم تطابق فعل با نهاد

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ معلوم نیست که مقاله از حسن است یا برادرش.
متوسط - طراحی مولف

98)  عمل «قرآن مهر کردن» تقریباً معادل است با …
2) گناه کردن
1) زیر قول خود زدن
4) به درک فرستان
3) سوگند خوردن

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛
متوسط - طراحی مولف

99)  در این مصراع به کدام نکته اشاره شده است؟ «چو ننمود رخ، شاهد آرزو …»
2) ناکامی
1) ناراحتی
4) ناامیدی
3) بی‏‏‏‏‏علاقگی

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی2)؛ «شاهد آرزو» تشبیه است و چون روی نشان نداده است، ناکامی و حسرت را نشان می‏‏‏‏‏‏دهد.
متوسط - طراحی مولف

100)  در کدام جمله گروه قیدی نیست؟
2) من به خانه می­روم.
1) من از گناه شما می­گذرم.
4) من روی برف­ها لغزیدم.
3) من از سفر می­آیم.

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ گناه شما، متمّم فعل و اجباری است ولی در بقیه، متمم­ها  اختیاری و از گروه قیدی هستند.
متوسط - طراحی مولف

101)  آیا تک‏‏‏‏‏‏‏واژ آزاد می‏‏‏‏‏‏‏تواند «واژه» باشد؟
2) گاهی آری
1) همیشه آری
4) تک‏‏‏‏‏‏‏واژ یک هجایی، آری
3) ابداً نه

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2)؛ اگر مستقلاً در جمله بیاید، آری.
متوسط - طراحی مولف

102)  قرن کدام شاعر نادرست است؟
2) فردوسی: قرون 4 و 5
1) باذل مشهدی: قرن 11
4) سیاست‏‏‏‏‏نامه: قرن 6
3) خواجه عبدالله: قرن 5

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏ی1)؛ باذل مشهدی شاعر قرن  12 است
متوسط - طراحی مولف

103)  املای درست کدام است؟
1) صد زرع فاصله داشت. 
2) حیبت خاموشی، او را متوحّش کرد.
3) بحبوحه‏ی بخور بخور. 
4) تیری که از شصت رفته باشد.

پاسخ:
گزینه‏ی 3)؛ املای درست کلمات: ذرع، هیبت، شست
متوسط - طراحی مولف

104)  در این عبارت چند اشتباه املایی هست؟ «مصطفی، قد کج و معوجش را روی صندلی مخمل جا داد و خاست از این بروز محبّت غیرمترغّبه، سپاس­گزاری کند.»
2) سه
1) دو
4) اشتباه ندارد.
3) یک

پاسخ:
گزینه‏ی 1)؛ املای درست کلمات: مترقبّه، خواست
متوسط - طراحی مولف

105)  در جمله‏‏‏‏‏‏‏ی روبه‏‏‏‏‏‏‏رو ، چند گروه (کلاً) وجود دارد؟ «مردم اورازان، همیشه گل سفید را در اورازان، دون می‏‏‏‏‏‏‏نامند»
2) پنج
1) شش
4) هفت
3) چهار

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی1)؛ سه گروه اسمی دارد: مردم اورازان (نهاد)+ گل سفید (مفعول)+ دون (مسند)
 یک گروه فعلی: می‏‏‏‏‏‏‏‏نامند- دو گروه قیدی: همیشه (قید)+ (در) اورازان (متمم قیدی)
متوسط - طراحی مولف

106)  «گردن استکبار و افتخار برفرازم» تقریباً معادل کدام گزینه است؟
1) خشم و خشونت 
2) کردار ناهنجار داشتن 
3) لب به خودستایی گشودن 
4) سرگردانی در تیه ضلالت

پاسخ:
گزینه‏ی3)؛ در هر دو، خودخواهی مطرح شده است.
متوسط - طراحی مولف

107)  در این جمله چند تک واژ هست؟ «اخترشناسی به مطالعه‏‏‏‏‏‏‏ی اجرام آسمانی می‏‏‏‏‏‏‏پردازد»
2) سیزده
1) دوازده
4) یازده
3) چهارده

پاسخ:
گزینه‏‏‏‏‏‏‏‏ی2)؛ اختر/ شناس/ ی/ به/ مطالعه/ ی/ اجرام/ / آسمان/ ی/ می/ پرداز/د/
متوسط - طراحی مولف

108)  در این بیت، کدام واژه به آیه‏ای از قرآن تلمیح ندارد؟ «همه عزّی و جلالی، همه علمی و یقینی  
         همه نوری و سروری، همه جودی و جزایی»
2) علم
1) عزّ و جلال
4) سرور
3) نور

پاسخ:
گزینه‏ی4)؛
دشوار - طراحی مولف

109)  مفهوم این بیت در کدام گزینه نیامده است؟
 «حسنت به ازل، نظر چو در کارم کرد
        بنمود جمال و عاشق زارم کرد»
1) شور و غوغــــــایی برآمد از جهان
حسن او چون دست در یغمـــــا نهاد
2) آمد موج الست، کشتی قــــالب ببست
باز چو کشتی شکست، نوبت وصل و لقاست
3) از شبنم عشق خـــــاک آدم گل شد
بس فتنــــه و شور در جهان حاصل شد
4) همه عمر برندارم سر از این خمار مستی
که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی

پاسخ:
گزینه‏ی2)؛ در سایر گزینه‏ها این نکته آمده است که عشق را خداوند از همان آغاز آفرینش در ذات انسان قرار داده است.
دشوار - طراحی مولف

.:: قفل های اکتیو ایکس ::.

.:: قفل های اکتیو ایکس ::.
تعریف قفل های اکتیو ایکس :
در واقع یک اکتیو ایکس که مانع اجرای برنامه در شرایط خاصی شود را قفل اکتیو ایکس مینامند. این نوع قفل مانند سایر کامپوننتهای برنامه نویسی است . برنامه نویس به سادگی آن را بر روی فرم برنامه خود قرار میدهد و با تنظیم پارامترها و خصوصیات آن ،‌ سبب فعالیت آن میشود. این اکتیو ایکس قبل از قرارگرفتن فرم اصلی در حافظه ، شروع به کار میکند و اگر برای اولین بار اجرا میشود بر حسب اندازه حافظه ، شماره های سریال و سرعت پردازنده کد ویژه ای تولید میکند این کد تولید شده وابسته به خصوصیات کامپیوتر است بنابراین کد برگشتی این اکتیو ایکس بر روی هر سیستمی متفاوت خواهد بود. پس از ارائه کد ، کد معادل آن را از کاربر در خواست میکند. کاربر با ارائه کد تولید شده به شرکت تولید کننده نرم افزار کد معادل آن را دریافت میکند.این کد را کاربر یا از طریق تلفن یا از طریق پست الکترونیکی و یا اینترنت دریافت میکند در صورتیکه کد معادل دریافت شده پس از کد شدن معادل کد ارائه شده باشد یا به عبارتی دیگر کد ارائه شده از طرف کامپیوتر مکمل کد دریافت شده از شرکت باشد اکتیو ایکس اجازه میدهد که برنامه بدون اشکال شروع به کار کند. کاربر نیز میتواند بارها از این کد بر روی کامپیوتر خود(کامپیوتری که کد دریافت کرده) استفاده کند. پس از ورود کد، این کد در مکانی از سیستم مثلا ریجستری یا یک فایل بصورت کد شده قرار میگیرد و هر بار کامپیوتر برنامه را اجرا کند به جای درخواست کد از کاربر ، کد را از رجیستری یا فایل پس از کدیابی مورد استفاده قرار میدهد. نقاط ضعف: 1.قفلهای اکتیو ایکس نیاز به دریافت کد از شرکت دارند یعنی اینکه باید کاربر حتما به نحوی با شرکت تولید کننده تماس بگیرد و نمیتواند برنامه را پس از خرید بلافاصله استفاده کند . خصوصا دسترسی به تلفن و اینترنت ضروری است. 2. قفلهای اکتیو ایکس تنها بر روی یک سیتسم اجرا میشوند و باید برای دریافت کد برای هر کامپیوتر اقدام شود.(دشواری در نصب های تعداد بالا) 3.قفلهای اکتیو ایکس ممکن است با فرمت کردن ، پارتیشن بندی تعغیر یابد که نمیتواند شرکت دقیقا حدس بزند که این قفل برای این سیستم بوده یا واقعا تعغیر کرده . در اکثر قفلهای ساخته شده تعغیرات این کد بسیار مشاهده شده است. 4. با صدمه دیدن قطعه ای در کامپیوتر و یا تعویض یک قطعه برنامه تصور میکند که سیتسم تعغیر یافته است مثلا با تعغیر حافظه سیستم. نقاط قوت: 1- امنیت بالا برای برنامه نویس از نظر کپی برداری با تعداد بالا. 2- دارای بیشترین امنیت نسبت به سایر قفلهای نرم افزای یا سی دی 3- سازگاری بسیار بالا نسبت به سایر قفلهای نرم افزاری. 4- قابلیت آمار گیری فروش برنامه توسط شرکت ارائه کننده کد معادل نحــوه ایجاد قفل برای برنامه نویسان ویژوال بیسیک: اول اینکه این برنامه باید بصورت اکتیو ایکس تولید شود که بتوان از آن به سادگی استفاده نمود. قدم اول برای تولید آن این است که برنامه قبل از فرم اصلی بار شود. قدم دوم ارائه یک کد تولید شده برای سیستم است این بخش تقریبا هسته برنامه را تشکیل میدهد بنابراین در مورد این قسمت توضیحات بیشتری ارائه میکنم کدی که اکتیو ایکس برای یک کامپیوتر خاص تولید میکند باید منحصر بفرد باشد یعنی نباید در سیستمهای دیگر مشابه آن پیدا شود همچنین مهمترین نکته ای که باید برای تولید این کد در نظر گرفته شود این است که با تعغیرات کوچک درون سیستم تغییر نکند بدین منظور میتوان آن را به قسمتهای مختلف کامپیوتر بنا بر نوع انتظار قفل تغییر دهیم مثلا به شماره سریال هارد یا مثلا به مقدار حافظه سیستم یا به نوع کارت گرافیکی و... و یا به مجموع آنها وابسته کنیم. بسیاری سوال کردند در ویژوال بیسیک چگونه میتوان شماره سریال هارد را بدست آورد؟ برای این منظور میتوان از API ها استفاده نمود. یک API خوب برای این منظور GetVolumeInformation است قدم سوم ایجاد کد مکمل است . بصورتهای گوناگون میتوان برای کد تولید شده کد مکمل ایجاد کرد اولین روش استفاده که ساده ترین است استفاده از یک فرمول است مثلا یک مثال ساده این است که اگر کد تولید شده 15663 بود برنامه با جمع کردن اعداد زوج و فرد این عدد و تقسم نمودن و ضرب در 5586 یک کد تولید کند ایراد اینگونه روشها در قابل کشف بودن کد میباشد مگر اینکه واقعا یک ریاضیدان باشید. روش دیگر تولید کد های تصادفی مثلا در ویژوال بیسیک بوسیله Randomize Timer و تشکیل یک بانک اطلاعاتی است که کد معادل و کد ارایه شده برای همه آنها را در آوریم این روش بسیار اطمینان بخش تر است. دیگر تمام است بسادگی یک قفل حرفه ای ساخته ایم . آنهم با ساده ترین زبان دنیا ویژوال بیسیک اگر آن را با برنامه های دیگر تولید کنید که دیگر محشر است ! با کمی رنگ و لعاب دادن به اکتیو ایکس خودمان و تولید همان پایگاه داده و تعیین پارامترهای گوناگون مثلا محدود کردن در تعداد ، نوع وابستگی و ... برای برنامه خود ، حتی میتوانیم آن را بفروش برسانیم !

قفلهای سی دی ها چگونه کار می کنند

قفلهای سی دی ها چگونه کار می کنند

روشهای بسیاری برای حفاظت از یک CD در برابر کپی برداری وجود دارد ولی تاکنون هیچ سازنده و طراح قفلی ساختار آن را بصورت واضح بیان نکرده است.

یکی از ساده ترین و عمومی ترین روشهایی که تاکنون برا ی حفاظت از CD دیده شده است افزایش مجازی طول چند فایل درون CDمیباشد به نحوی که آنها تا چند صد مگابایت به نظر میرسند.برای انجام چنین کاری تنظیمات مربوط به طول آن فایل را در Image سی دی بیش از آن چه هست ذکر میکنند.

اغلب این فایلها درون Image بر روی هم قرار میگیرند ولی برنامه حجم واقعی هر فایل را میداند و عمل خواندن را تا آن نقطه انجام میدهد. بنابراین برنامه بخوبی کار میکند. اگر کاربری سعی کند که فایلها را درون درایو دستگاهی کپی کند با شکست مواجه میشود زیرا این سی دی حاوی چندین گیگا بایت داده است! ولی این روش اکنون دیگر کارایی لازم را ندارد زیرا امروزه تمام برنامه های کپی برداری ابتدا از روی سی دی Image (تصویر) برداری میکنند.

یکی از روشهای نادر و کمیاب برای حفاظت از سی دی ها کنترل بر روی درایو سی دی می باشد از این روش بیشتر در حفاظت بازیها استفاده میشود و نحوه ایجاد آن به دانش بالایی نیاز دارد.روش آن بدین نحو است که اطلاعاتی نادرست(عمدی) در قست ECC (تصحیح خطا) یک سکتور داده نوشته میشود. سی دی نویسهای استاندارد بصورت خودکار این خطاها را هنگام نوشتن تصحیح میکنند در هنگام خواندن ، برنامه سکتور داده را بصورت RAW و بدون تصحیح خطا در حافظه برای تطبیق با داده های اصلی بار میکند و در صورتیکه تناقض با داده های اصلی برنامه اجرا نمیشود.

این روش در برنامه هایی که عملکرد درایو توسط برنامه تعیین میشود(مانند بازیهای کنسول) کارایی قابل توجهی داشت. ولی اکنون بسیار ی از نرم افزارهای نوشتن سی دی گزینه ای برای خاموش کردن تصحیح خودکار دارند. بنابراین این روش نیز بزودی از یاد برده شد.

یکی از روشهای غیر حرفه ای ولی موثر در زمانهایی که سی دی به تازگی خود را مطرح ساخته بود ایجاد سی دی های نقره ای غیر استاندارد بود. این سی دی ها بیش از 74 دقیقه(650 مگابایت) ظرفیت داشتند((Over sized و با دستگاههای پرس سی دی تولید میشدند . ولی امروزه CD-RوCD-RW هایی با ظرفیتهای 700 و حتی 800 مگابایت تولید شدند که این روش را بسرعت متوقف نمودند.

امروزه متداول ترین روشی که برای محافظت از سی دی دیده میشود ایجاد فاصله هایی (gaps) غیر استاندارد ما بین تراک های صوتی و قرار دادن اندیسها در مکانهایی دور از انتظار است. سی دی که با این روش قفل گذاری میگردد در بسیاری موارد توسط نرم افزار های کپی برداری معمولی و سی دی نویسهایی که از Disc at once پشتیبانی نمیکنند غیر قابل کپی برداری است. ولی با پیشرفت تکنولوژی سی دی نویسها و نرم افزارها این روش نیز بسرعت در حال کناره گیری است.

یکی دیگر از روشهای ساده برای قفل گذاری تولید یک سی دی غیر استاندارد با قرار دادن تراکهایی کمتر از 4 ثانیه است . برنامه برای اجرا شدن ابتدا اندازه و تعداد این تراکهای غیر استاندارد را چک میکند . همچنین قرار دادن تراکهای خالی داده در مابین تراکهای صوتی میتواند این روش را قدرتمند تر سازد.

در واقع با ترکیب روش بالا و این روش برخی نرم افزارها و سی دی نویسها را از نوشتن اینگونه سی دی ها عاجز نموده ایم ولی روش موثری محسوب نمیشود. همچنین این روش سبب ناسازگاریهایی نیز در نحوه خواندن سی دی میشود به همین دلیل عمومیت پذیری کمتری دارد.

امروزه قرار دادن فاصله خالی یا سوراخگذار ی بر روی سی دی متداول شده است بدین نحو بسیاری از برنامه ها که یک قصد خواندن یک تراک از ابتدا تا انتها را دارند با مشکل مواجه میشوند. فراد مبتدی گاهی برای سی دی ها لیبلی قرار میدهند که هنگام اجرا ی برنامه آن لیبل سی دی را چک میکند گاهی امکان دارد در گزینش کردن برنامه از یک سی دی و نوشتن آن ، فراموش کنیم برچسب را نیز منتقل کنیم یا برچسب متفاوتی برای آن سی دی انتخاب کنیم ولی تا کنون این روش به عنوان یک قفل مطرح نبوده است .

امروزه دستکاریToc سی دی بسیار فراگیر است و یک قفل ساز سعی دارد با دستکاری TOC اطلا عاتی دروغین را به سی دی پیوند بزند.(با ساختار Toc در مقاله های آینده بیشتر آشنا خواهید شد.)

امروزه شرکتهایی بیشماری بر روی نحوه قفل گذاری بر روی سی دی ها و روشهای جدید فعالیت دارند به طور مثال شرکت سونی به تازگی ادعا میکند که قادر است با دستگاهی خاص برروی سی دی اطلاعاتی بنویسد یا مارک گذاری کند که با تجهیزات عادی تنها قابل خواندن باشد. ولی از سوی دیگر شرکتهایی سعی در ارائه کد برگردانهایی برای آن هستند. و این مبارزه ادامه دارد

قفل های نرم افزاری چگونه طراحی می شوند؟

قفل های نرم افزاری چگونه طراحی می شوند؟

با توجه به فزونی نرم افزار در سیستم های کامپیوتری از یک طرف و توانایی کنترل کپی های غیرمجاز ( از دیدگاه اقتصادی آن ) از طرفی دیگر دلیلی محکم جهت بررسی این شاخه از مهندسی نرم افزار می باشد.
از آنجا که متاسفانه قانون Copyright در تمام جهان بجز ایران و چند کشور دیگر اجرا می گردد, بحث کنترل کپی های غیرمجاز حساس تر می شود. در این مقاله سعی بر این است تا علاوه بر آشنایی با انواع قفل های نرم افزاری و اختلاف آن ها با قفل های سخت افزاری, بتوانیم به عنوان طراح یک قفل نرم افزاری از محصولات نرم افزاری خودمان حمایت کنیم. ضمنا علاوه بر آشنایی با مفاهیم فوق, نوشتن روتین های ضد دیباگ و همچنین نحوه کد کردن اطلاعات نیز لحاظ شده است.
لازم به ذکر است که این مقاله حاصل تجربیات چند ساله و زحمات زیادی است که تقدیم می گردد.

کلمات کلیدی
Key Lock, Hard Lock, Software Lock, قفل نرم افزاری، Tag Lock, Anti Debug, قفل سخت افزاری

مقدمه
از آنجا که زمان زیادی تا سال 2000 باقی نمانده, اما هنوز در کشور ما ایران, نرم افزار جای خود را به عنوان یک محصول صادراتی پیدا نکرده چرا که یکی از دلایل اصلی آن عدم توجه جدی به حمایت از تولید کنندگان نرم افزار می باشد. به هر حال قصد اینجانب از ارائه مقاله, بررسی کم و کاستی های نرم افزار در ایران نیست بلکه طریقه حل مشکل موجود در این بازار نابسامان می باشد. با توجه به کپی های غیرمجازی که روزانه بصورت کاملا عادی و بدون اطلاع سازنده آن صورت می گیرد, جلوگیری از این عمل و کنترل جدی آن امری ضروری و واجب بنظر می رسد. در ادامه مطلب به توضیح درباره قفل های نرم افزاری و سخت افزاری می پردازیم.

آشنایی با قفل های نرم افزاری و سخت افزاری

تعریف قفل های نرم افزاری: به هر برنامه ای که کنترل کپی آن فقط از طریق نرم افزار و بدون نیاز به سخت افزار اضافی قابل انجام باشد, گویند.
تعریف قفل های سخت افزاری: به هر برنامه ای که کنترل کپی آن از طریق سخت افزار اضافی قابل انجام باشد, گویند.
با توجه به تعاریف فوق می توان به تفاوت قفل های سخت افزاری و نرم افزاری پی برد. قفل های سخت افزاری با توجه به اضافه کردن یک سخت افزار جدید به کامپیوتر ( اغلب از طریق ارتباط با پورت چاپگر ) برنامه خود را کنترل می کنند. برنامه قبل از اجرا ابتدا با توجه به مراجعه به آدرس سخت افزار نصب شده ( اضافه شده با استفاده از دستور Port ) به سخت افزار مورد نظر خود مراجعه کرده و در صورت یافتن آن, تست های مختلف اعم از تست رمز, خواندن اطلاعات و ... می تواند تصمیم گیری نماید. اما در قفل های نرم افزاری برنامه بدون نیاز به سخت افزار اضافی و با کنترل رسانه ذخیره سازی می تواند تصمیم گیری کند. ضمنا لازم به توضیح است که هدف از طراحی قفل های نرم افزاری/ سخت افزاری این نیست که هیچکس توانایی شکستن ( باز کردن ) آنرا ندارد بلکه مقصود بالا بردن سطح کنترل کپی های غیر مجاز تا حد ممکن می باشد. ( چرا که می دانیم اطلاعات همه در یک سطح نیست. )

طریقه استفاده از قفل نرم افزاری در برنامه مورد نظر
با توجه به نوع کاربرد برنامه ( کوچک وقابل کپی بر روی یک دیسکت, تحت شبکه و ... ) می توانیم از انواع روش هایی که جهت حفاظت از نرم افزار در نظر داریم ( و متعاقبا توضیح داده خواهد شد ) استفاده کنیم. اما مساله قابل بحث این است که چگونه از یک قفل منتخب استفاده نمائیم؟
جواب این سوال متغییر و وابسته به شرایط زیر می باشد:
الف: اعتقاد طراح نرم افزار به اینکه کاربر حتما باید آنرا خریداری نماید تا از امکانات آن مطلع گردد.
در این حالت قفل نرم افزاری در ابتدای شروع به کار برنامه کنترل می گردد حتی طراح می تواند در مواقع حساس نیز قفل را مجددا کنترل کند و یا در حالتی که طراح واقعا سخت گیر باشد, می تواند در زمان های مشخصی از وجود قفل اطمینان حاصل نماید ( مثلا هر 4 ثانیه ). البته در این حالت طراح باید روشی را که جهت کنترل قفل استفاده می کند, نیز در نظر بگیرد.
ب: اعتقاد طراح نرم افزار به این که کاربر می تواند از نرم افزار به عنوان نسخه نمایشی نیز استفاده کند.
طراح در این حالت می بایست در مکان های خاصی از برنامه, قفل را کنترل کند. مثلا در یک برنامه حسابداری می توان تمام بخش های سیستم را آزاد گذاشته ( یعنی برنامه نیازی به قفل نداشته باشد ) اما در صورتی که کاربر مایل به استفاده از امکانات گزارشگیری سیستم باشد, قفل نرم افزاری در خواست گردد. مزیت این روش بر روش قبلی این است که دیگر نیاز به طراحی نسخه نمایشی جهت مشاهده کاربران وجود ندارد.

آشنایی با نحوه قفل گذاری بر روی یک برنامه
الف: طراح به سورس برنامه دسترسی دارد.
در این حالت طراح پس از انتخاب روش قفل گذاری, کافیست آنرا به زبان مورد نظر خود پیاده سازی نموده و در برنامه خود بگنجاند. ( که مکان های قرار دادن قفل در عنوان قبلی توضیح داده شد. )
ب: طراح ( مجری پروژه ) به سورس برنامه دسترسی ندارد.
گاهی اوقات به یکسری برنامه های ارزشمندی برخورد می کنیم که فاقد قفل هستند, بنابراین نیاز به قفل گذاری وجود دارد. ( البته این حالت بیشتر در کشور ما و چند کشور دیگر که در آن ها قانون Copyright معنی ندارد, کاربرد دارد. ) جهت تزریق قفل به این گونه برنامه ها, نیاز به آشنایی کامل به ساختار فایل های اجرایی (EXE, COM, SYS, …) وجود دارد چرا که باید برنامه ای طراحی کنیم تا همانند یک ویروس کامپیوتری به فایل اجرایی مشخصی بچسبد. البته جهت اینکار بهترین زبان برنامه نویسی, اسمبلی می باشد. ( بدلیل توانایی دخالت در روند اجرای برنامه )
البته در رابطه با نحوه نوشتن این گونه برنامه ها, روش های زیادی وجود دارد که خود بحثی مجزا را می طلبد و از حوصله این مقاله خارج است.
ضمنا برای بالا بردن سطح امنیت برنامه لازم است تا یکسری کد های ضد دیباگ در برنامه گنجانده شوند. کدهای ضد دیباگ, دستوراتی به زبان اسمبلی هستند که در حالت اجرای عادی برنامه, هیچ تغییری در روند اجرای نمی گذارند بلکه در صورتی که برنامه توسط دیباگرها اجرا گردد ( مورد ارزیابی قرار گیرد ) بتواند از اجرای آن جلوگیری نماید. با اضافه کردن کد های ضد دیباگ به ابتدای برنامه ( یا قبل از کنترل قفل ) می توان احتمال دستکاری در برنامه را پائین آورد. ( نحوه نوشتن کد های ضد دیباگ در پیوست A آورده شده است.)

آشنایی با روش های قفل گذاری و نحوه طراحی آن ها

1- قفل گذاری با استفاده از شماره سریال اصلی دیسکت
همانطور که می دانید, سیستم عامل جهت هر دیسکت یک شماره سریال واحد (UNIQUE) اختصاص می دهد, بطوریکه شماره سریال هر دو دیسکت با هم یکی نیستند. بنابراین همین خود یک راه تشخیص دیسکت کلید ( قفل ) می باشد.
جهت استفاده از این قفل می بایست شماره سریال دیسکت را خوانده و سپس در داخل برنامه آنرا کنترل نمائیم. یک راه ساده جهت خواندن شماره سریال, اجرای دستور VOL بصورت شکل مقابل است:
VOL >>C:DOSLCK.TMP
بعد با باز کردن فایل LCK.TMP, می توانیم به محتویات آن دسترسی پیدا کنیم. راه دیگر مراجعه به Boot Sector جهت کنترل قفل می باشد.
ضریب اطمینان این قفل در مورد دیسکت ها, 5%-2% بوده و در رابطه با هارد دیسک 60%-50% می باشد. دلیل این اختلاف این است که در حالت قفل دیسکتی با کپی Boot Sector, قفل بر روی دیسکت دیگر قرار خواهد گرفت اما در رابطه با هارد دیسک اینکار به سادگی انجام پذیر نیست.

2- قفل گذاری با استفاده از مشخصات سیستم
در این نوع قفل نرم افزاری, برنامه قبل از اجرا ابتدا مشخصات سیستم را خوانده ( که اینکار از طریق مراجعه به بخش های خاصی از حافظه و یا مراجعه به اطلاعات BIOS انجام می شود. ) سپس آنرا با فایلی که قبلا توسط نویسنده نرم افزار بر روی کامپیوتر کپی گردیده, مقایسه می کند و در صورت عدم برابری, اجرای برنامه پایان می پذیرد.
این نوع قفل هنوز هم در بسیاری از برنامه ها استفاده می گردد, اما نکته قابل ذکر این است که جهت اطمینان بیشتر به قفل لازم است فایل حاوی مشخصات بصورت کد شده نوشته شده باشد تا امکان دستکاری آن توسط قفل شکنان به حد اقل ممکن برسد.
درصد اطمینان این نوع قفل 75%-65% می باشد.

3- قفل با استفاده از موقعیت فایل روی هارد دیسک
این نوع قفل فقط بر روی هارد دیسک قابل استفاده بوده و به این صورت است که فایل اجرایی به موقعیت خود بر روی هارد حساس می باشد چرا که قبل از اجرا ابتدا موقعیت خود را از روی سکتورهای ROOT خوانده و سپس شماره کلاستر اشاره گر به خودش را بدست می آورد, سپس آنرا با شماره کلاستری که قبلا توسط برنامه نویس بر روی یکی از فایل های برنامه ( ممکن است بصورت کد شده باشد ) قرار داده شده, مقایسه کرده و در صورت برابر بودن اجرا می شود. این نوع قفل نسبت به قفل قبلی ( شماره 2 ) استفاده کمتری داشته چرا که در صورتیکه برنامه از روی بخشی از هارد به ناحیه دیگری انتقال یابد, اجرا نخواهد شد و این از نظر کاربر بسیار ناپسند می باشد. ( ضمنا امکان Defra, Scandisk, و ... نیز وجود ندارد چرا که شماره کلاستر اشاره گر به فایل تغییر خواهد کرد. )
ضریب اطمینان این نوع قفل نیز 80%-70% می باشد.

4- قفل با استفاده از فرمت غیر استاندارد
این شیوه یکی از رایج ترین قفل های نرم افزاری است که هنوز هم بصورت جدی مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از دلایل اهمیت آن عبارتند از:
- امکان استفاده از روش های متفاوت در این روش
- راحتی و سرعت زیاد به هنگام استفاده آن
- وجود ضریب اطمینان بالا و انعطاف پذیری زیاد آن
- عدم وجود نرم افزار خاصی جهت باز کردن این نوع از قفل ها
همان طور که می دانیم سیستم عامل جهت دسترسی به اطلاعات یک دیسکت از فرمت خاصی ( 18 سکتور در هر تراک ) استفاده می کند اما اگر یه تراک به صورت غیر استاندارد فرمت شود, ( مثلا 19 سکتور در تراک ) سیستم عامل دیگر توانایی استفاده از سکتورهای غیرمجاز را نخواهد داشت و بنابراین تمام نرم افزارهای تحت سیستم عامل مزبور نیز از سکتورهای مخفی استفاده نکرده, در نتیجه امکان کپی برداری از آنها بسیار ضعیف است. مانیز از همین روش جهت طراحی قفل مورد نظر مان استفاده می کنیم. بصورتیکه تراک آخر دیسک را بصورت یک سکتوری و با شماره 20 فرمت می کنیم. سپس جهت کنترل دیسکت به سکتور فوق مراجعه کرده و در صورت وجود, کنترل برنامه را پی می گیریم. البته غیر از تغییر شماره سکتور می توان از اندازه غیر مجاز نیز استفاده کرد یعنی بجای اینکه سکتورها را بصورت 512 بایتی فرمت کنیم, از اندازه 1024, 2048 و ... استفاده می کنیم. ( قفل نرم افزاری Copy Control که معروفترین در نوع خود می باشد, از همین روش استفاده می کند. )
این قفل فقط جهت فلاپی دیسک قابل استفاده می باشد و در صد اطمینان در این روش حدود 95%-85% می باشد.

5- قفل با استفاده از شماره سریال ساختگی
این روش قفل گذاری که قویترین قفل می باشد, بصورت مخلوطی از روش های 1 و 4 می باشد یعنی ابتدا تراک خاصی را بصورت غیر استاندرد فرمت کرده و سپس اطلاعات خاصی را درون آن قرار می دهند ( شماره سریال فرضی ). این قفل فقط جهت فلاپی دیسک قابل استفاده بوده و ضریب اطمینان آن حدود 98%-90% می باشد.

پیوست A- روتین های ضد دیباگ Anti Debug Procedures

همان طور که توضیح داده شد, روتین های ضد دیباگ جت جلوگیری از اجرای برنامه های دیباگر و یا جلوگیری از ( حد اقل مشکل کردن کار ) دستکاری توسط قفل شکنان, استفاده می شوند. در زیر توضیحات چند روش موثر و مفید, آورده شده است:

الف: غیر فعال کردن وقفه ها
جهت جلوگیری از اجرای مرحله به مرحله ( Trace کردن ) برنامه, می توان وقفه های کنترلر 8359 را غیر فعال ساخت. آدرس این کنترلر 21h بوده و IRQ های 7-0 را کنترل می کند IRQ1 همان وقفه مربوط به صفحه کلید می باشد. پس با غیر فعال کردن این وقفه می توان صفحه کلید را غیر فعال نمود.

طریقه استفاده:

CS:0100 E421 IN AL,21
CS:0102 0C02 OR AL,02
CS:0104 E621 OUT 21,AL

ب: تغییر بردار وقفه ها
یکی از روش های ساده و راحت جهت ضد دیباگ کردن برنامه ها, تغییر برداری است, که دیباگر از آن استفاده می کند. (03 ) حتما بخاطر بسپارید که در پایان برنامه دوباره آدرس بردار وقفه تغییر داده شده را بازیابی کنید.

طریقه استفاده:

CS:0100 EB04 JMP 0106
CS:0102 0000 ADD [BX+SI],AL
CS:0104 0000 ADD [BX+SI],AL
CS:0106 31C0 XOR AX,AX
CS:0108 8EC0 MOV ES,AX
CS:010A 268B1E0C00 MOV BX,ES:[000C]
CS:010F 891E0201 MOV [0102],BX
CS:0113 268B1E0E00 MOV BX,ES:[000E]
CS:0118 891E0401 MOV [0104],BX
CS:011C 26C7064C000000 MOV Word Ptr ES:[000C],0000
CS:0123 26C7064E000000 MOV Word Ptr ES:[000E],0000

ج:گیج کردن دیباگر
این راه یکی از قویترین تکنیک های ضد دیباگ بوده که در آن به وسط یک دستور, پرش می شود و اینکار باعث قفل کردن ( Hang ) دیباگر خواهد شد.

طریقه استفاده:

CS:0100 E421 IN AL,21
CS:0102 B0FF MOV AL,FF
CS:0104 EB02 JMP 0108
CS:0106 C606E62100 MOV Byte Ptr [21E6],00
CS:010B CD20 INT 20

د: کنترل پرچم های CPU
این روش در برابر دیباگرها بسیار مفید می باشد و به این صورت است که ابتدا پرچم Trace از CPU را خاموش کرده و در بین برنامه آنرا کنترل کنیم. در صورتیکه این پرچم روشن شده باشد, مشخص است که دیباگر در پشت صحنه در حال اجراست.

طریقه استفاده:

CS:0100 9C PUSHF
CS:0101 58 POP AX
CS:0102 25FFFE AND AX,FEFF
CS:0105 50 PUSH AX
CS:0106 9D POPF

و در بین برنامه از دستورات ذیل استفاده کنید:

CS:1523 9C PUSHF
CS:1524 58 POP AX
CS:1525 250001 AND AX,0100
CS:1528 7402 JZ 152C
CS:152A CD20 INT 20

ه: متوقف ساختن دیباگر
این روش باعث متوقف شدن دیباگر می شود که با اجرای دستور ساده INT 03 می توان این کار را انجام داد.

طریقه استفاده:

CS:0100 B96402 MOV CX,0264
CS:0103 BE1001 MOV SI,0110
CS:0106 AC LODSB
CS:0107 CC INT 3
CS:0108 98 CBW
CS:0109 01C3 ADD BX,AX
CS:010B E2F9 LOOP 0106

پیوست B- روش های کد کردن اطلاعات Data Coding Procedures

الف: افزودن یک عدد به کد های یک فایل
در این روش جهت کد کردن یک فایل, ابتدا آنرا خوانده و سپس یک مقدار خاص, مثلا 20 را به مقدار هر بایت فایل اضافه می کنیم. این یکی از ساده ترین روش ها بوده و نسبتا کارایی خوبی نیز دارد. جهت خارج کردن فایل از حالت کد شده ( Decode ) نیز, کافیست مقدار فوق را از تمام بایت های فایل کم کنیم.

ب: XOR کردن کل فایل
در این روش نیز پس از خواندن کل فایل, تمام بایت های آنرا با رشته کاراکتری یا عدد ثابت خاصی XOR کرده و سپس مقدار جدید را در فایل حاصل ضبط می نمائیم. جهت خارج کردن فایل از حالت کد شده, دقیقا عمل فوق را انجام می دهیم.

پیوست C- لیست برنامه قفل گذار Pascal Source To Learn

در زیر لیست دو برنامه نمونه, که شماره (1) جهت درست کردن دیسکت قفل و شماره (2) جهت تست آن طراحی شده, آورده شده است:
در این برنامه ها از تراک 81 و سکتور 20 ( در حالت عادی هر دیسکت فقط 18 سکتور دارد ) جهت قفل برنامه استفاده شده و به این صورت عمل می کند که یک رشته را از کاربر دریافت کرده و در مکان فوق قرار می دهد و سپس جهت تست رشته دریافتی در برنامه دوم آنرا با اطلاعات موجود در دیسکت مقایسه می کند و با دادن پیغام مناسبی آنرا چاپ می نماید.
این برنامه توسط Turbo Pascal 7.0 کامپایل و اجرا شده اند.

{
برنامه شماره(1)
این برنامه جهت ساختن دیسکت قفل استفاده می شود
}

program PROGRAM-1;

Uses Dos;

TYPE
DAT = String[40];
VAR
C : Registers;
FP : String[15];
PU : Array[1..512] of char;
Data: Dat;
I : Byte;
Key : Dat;

{******************************************}

Procedure ZUW;
Begin
Fp:=#81+#0+#20+#2;
c.d1 :=0;
c.dh :=0;
c.ch:=81;
c.c1:=20;
c.a1:=1;
end;

Procedure Write-Key(data:Dat);
Begin
c.ah:=5;
ZUW;
c.es:=Seg(fp[1]);
c.bx:=Ofs(fp[1]);
Intr(19,c);
c.ah:=5;
ZUW;
c.es:=Seg(fp[1]);
c.bx:=Ofs(fp[1]);
Intr(19,c);
For i:=1 to Length(data) do
Pu:=data;
Pu[i+1]:=#0;
c.ah:=3;
ZUW;
c.es:=Seg(Pu);
C.bx:=Ofs(Pu);
Intr(19.c);
end;

{=======================================}

begin
Writeln;
Writeln( Program Number1 );
Writeln( This Program Used For Create The Key );
Write( Please Type Key Word : );
Readln(Key);
Writeln;
Write( Writing Key …);
Write-Key(Key);
Writeln( OK .);
Writeln;
end.

{

برنامه شماره (2)
این برنامه جهت کنترل دیسکت قفل استفاده می شود
}

program PROGRAM-2;

Uses Dos;

Type
DAT = String[40];

Var
C : Registers;
FP : String[15];
PU : Array[1 ..512] of char;
Data: Dat;
I : Byte;
Key : Dat;

{********************************************}

Procedure ZUW;
Begin
Fp:=#81+#0+#20+#2;
c.d1:=0;
c.dh:=0;
c.ch:=81;
c.c1:=20;
c.a1:=1;
end;

{********************************************}

Function Read-Key(Key:Dat):Boolean;
Begin
c.ah:=2;
ZUW;
c.es:=Seg(pu);
c.bx:=Ofs(pu);
Intr(19.c);
c.ah:=2;
ZUW;
c.es:=Seg(pu);
c.bx:=Ofs(pu);
Intr(19,c);
I:=1;
data:=;
While pu#0 do
begin
Data :=data+pu[];
Inc(I);
end;
If data=Key then
Read-Key:=True
Else
Read-Key:=False;
end;

{***********************************************}

begin
Writeln;
Writeln( Program Number2 );
Writeln( This Program Used For Check The Key );
Write( Please Type Key Word : );
Readln(Key);
Writeln;

If Read-Key(Key)=False then
Writeln( I am Sorry , Not Found .);
Else
Writeln( Very Good , That Found .);

Writeln;
end.

نویسنده : مهدی معاضدی
از سایت خبری فن آوری اطلاعات ایران