دیدگاه علی (ع)

دیدگاه علی (ع)

در مورد عملکرد عثمان دیدگاه‌های متفاوتی ابراز می‌شود، لیکن موضوعات قرآنی دور از تعصب‌ها باید مورد توجه قرار گیرد. و باید این نکته همواره در نظر باشد که شؤون قرآن امری نیست که شخصی و لو خلیفه مقتدر مثل عثمان بتواند اعمال نظر کند. به خصوص این که مسلمانان بسیار در این باره حساس بودند و اگر احساس می‌کردند موضوع دخالت، به حساب می‌آید، یک تنه در برابر خلیفه می‌ایستادند (چنان که وقتی خلیفه دوم آیه «و الذین اتبعوهم باحسان» را بدون واو خواند وی را وادار کردند با واو بخواند (درالمنثور ج 3، ص 369) و نیز وقتی عثمان می‌خواست آیه «و الذین یکنزون الذهب و الفضه» را بدون واو ثبت کند أبی بن کعب شمشیر کشید در مقام تهدید خلیفه برآمد. (درالمنثور ج 3، ص 232)) و عثمان هم وقتی خواست این کار را انجام دهد با مشورت صحابه حتی علی بن ابی طالب (ع) انجام داد: «فَوَ‌ الله ما فعلَ فی المصاحفِ‌ اِلاّ عن ملاءٍ منّا» (اتقان، ج 1، ص 189)؛ «عثمان این کار را با مشورت ما انجام داد».
و کارش مورد تأیید امام (ع) بود و حتی از برخی شواهد تاریخی می‌توان بدست آورد که اگر علی بن ابی ‌طالب (ع) هم در آن شرایط بود همان کار عثمان را انجام می‌داد؛ زیرا این کار قرآنی باید صورت می‌گرفت: «عن علی (ع): لَوْ‌ وَلَّیتُ‌ لَعملْتُ بِالْمصاحفِ‌ الَّتی عملَ بِها عْثمان» (البرهان، ج 1، ص 302)؛ «اگر من والی بودم همان کاری که عثمان در مورد مصاحف انجام داد، انجام می‌دادم».
«عن علی حینَ‌ حرِقَ عْثمانُ المصاحفَ‌، لَو لَمْ‌ یصْنعهُ‌ لَصَنعتُهُ‌» (بحار، ج 89، ص 52)؛ «اگر عثمان مصاحف را محو نمی‌کرد؛ من این کار را انجام می‌دادم».
در هر صورت این کار خورده‌گیری بر عثمان به حساب نمی‌آید. «خلفا به اندازه کافی ضعف دارند و نیاز به طرح اینگونه مسائل نمی‌باشد».